Kronik Kitap yayınlarından çıkan kitapta Osmanlı Devleti'ne karşı casusluk yapan bir örgüte dair bilgiler yer alıyor. Daha önceki kitapları gibi Alkan'ın bu kitabının da ülke gündeminde ses getirmesi ve kitap sevdalıları tarafından ilgiyle karşılanması bekleniyor.

Çalışma alanlarının genellikle 19. yüzyıl Osmanlı siyasi tarihi olduğunu belirten Prof. Dr. Necmettin Alkan, piyasaya sürdüğü kitabında Osmanlı Devleti'ne karşı casusluk faaliyetinde bulunan bir örgütü konu aldığını söyledi. Kitabın içeriği hakkında bilgi veren Alkan, "Osmanlı Devleti'ne karşı İngilizlerle iş birliği yapan, Osmanlı'ya karşı istihbarat ve casusluk faaliyetlerinde bulunan ‘Nili’ diye bir örgütü yazdık. Yaklaşık 2 hafta önce piyasaya sürdük. Çalışmanın oluşum süresi, hikayesi biraz eski. Almanya’da doktora yaparken bu örgütü kuran kişilerden bir tanesinin hatıratını kütüphanede görmüştüm. Aaroh Aaronsohn adlı bir zat. Osmanlı vatandaşı bir Yahudi, Filistin bölgesinde yaşıyor. 1915 ila 1916 arasında Osmanlı Devleti'nde asker olarak görev yapıyor. Daha sonra Amerika’ya gidiyor. Amerika'ya gittiğinde hatıratını yayınlıyor. Hatırası Almanca, İngilizce olarak piyasada bulunuyor. Bu hatıratı Türkçe'ye tercüme ettim ve yayınladım. Hatıratı tercüme ettikten sonra kimdir bu diye merak edip hayatını araştırdım. Baktık ki bu kişi aslında Birinci Dünya Savaşı sırasında Osmanlı Devleti'ne karşı İngilizlerle işbirliği yapan bir Yahudi delikanlısı ve bir örgüt kurmuşlar. Daha sonra Trabzon’a döndük. Son 5-6 aydır bu örgüt hakkında yerli ve yabancı Almanca, İngilizce, Türk kaynaklarını tarayıp okuyarak kitabı oluşturduk. Okuyucuların ilgisini bekliyor. Bu benim 11'inci kitabım. 100’ün üzerinde makalem var, 27 tane tebliği bulunuyor” dedi.

NİLİ KİTABI NEYİ ANLATIYOR?

1880’de Romanya’dan Filistin’e göç eden ve Osmanlı vatandaşı olan Aaronsohn ailesinden Aaron, Alexander ve Sarah Aaronsohn kardeşlerin kurdukları NİLİ, Cemâl Paşa’nın komutanı olduğu Dördüncü Ordu’nun görev alanını teşkil eden geniş askerî ve sivil bölgede 1915-1917 yılları arasında faaliyet gösterirler. Tamamı Osmanlı vatandaşı olan bu gençler topladıkları bilgileri İngilizlere verirler. Aaron Aaronsohn, bir ara gizlice Londra’ya giderek İngilizlerle pazarlık yapar. Temin ettikleri mahrem istihbarat bilgiler karşılığında bölgenin yeniden şekillendirilmesinde Yahudiler için belli vaatler alır. Kaynaklarda sayıları 30-400 arasında değişen bu ajanların gizlice topladıkları askerî ve coğrafî kritik istihbarat bilgiler sayesinde İngilizler, Osmanlı Ordusu’nu Filistin’de mağlup etmeyi başarırlar. Bu bilgiler bölgedeki askerin sevkiyatı, sayısı, topların durumu ve mevzileri, bölgedeki su kuyularının yeri, halkın siyasi durumu gibi konuları ihtiva ediyordu. NİLİ ismi ise Tevrat’ın Samuel bölümünde geçen bir ayetin baş harfleridir. Ayetin Türkçe karşılığı ise, “Onlar bir gün İsrail’in gücünü anlayacaklar”. Daha öncesinde istihbaratçı olmayan Yahudi gençlerin bu faaliyetlerinde başarılı olmasında bölgenin birinci derecedeki sorumluğu Cemâl Paşa’nın ihmalinin ve o sıralarda patlak veren çekirge istilasının doğrudan bir etkisi vardır. Cemâl Paşa, ziraat mühendisi olan Aaron’u çekirgelerle mücadele etmek için görevlendirir. Aaron ise çekirgelerle mücadele ediyorum diye NİLİ mensubu gençlerden bir ekip kurar. Ekip bölgedeki askeri ve sivil yerlerde rahatça istihbarat toplar. Osmanlı istihbaratının bunlara karşı tek başarısı takriben iki yılın sonunda geç de olsa bu örgütü çökertilmesidir. Yakalanan NİLİ ajanlarının bir kısmı Divanı Harp’te yargılanır ve idam edilir. Fakat bunun da pek bir önemi yoktur. Zîrâ Filistin’de Osmanlı Ordusu’nu mağlup eden İngilizlerin yolu artık açılmıştır.