Çevrimiçi arkadaşlık sektörünün evrimi
Günümüzde, çevrimiçi arkadaşlık sıradan bir fenomen, hatta bir anlamda rutindir. Fakat, elbette, bu her zaman böyle değildi. 30 yıl önce bile, bir bilgisayar veya kompakt bir cep telefonu kullanarak her gün yeni insanlarla tanışmanın mümkün olacağını çok az insan hayal edebilirdi. Dünyanın diğer ucundaki insanlarla video aracılığıyla iletişim kurabileceğimizi de. Veya akıllı telefon ekranında kelimenin tam anlamıyla tek bir kaydırma ile aşkınızı bulabileceğinizi.
Size çok ilginç bir konudan bahsetmeye karar verdik — çevrimiçi arkadaşlık sektörünün evrimi. Çevrimiçi arkadaşlığın tarih öncesine bir göz atalım, on yıllar içinde nasıl değiştiğini görelim ve modern çevrimiçi arkadaşlığın neden tam olarak bizim gördüğümüz gibi olduğunu anlamaya çalışalım. Emin olun ilginç olacak!
1965-1995: arkadaşlık sitelerinin ortaya çıkması için ilk ön koşullar
Evet, modern bir arkadaşlık sitesinin ilk prototipi yirminci yüzyılın altmışlı yıllarında ortaya çıktı. Elbette modern arkadaşlık sitelerinden çok farklıydı ama kesinlikle ortak özellikleri var.
1965'te Harvard Üniversitesi'ndeki iki öğrenci, potansiyel olarak en iyi insan eşleşmesini bulabilen bir bilgisayar algoritması geliştirdi. Sadece 150 sorudan oluşan bir anket doldurmak gerekiyordu. Sonra cevaplar bilgisayar veri tabanına el ile girildi, bu da sırayla eşleşmeleri buldu ve en iyi 6 eşleşmeyi seçti.
Bu konuyla ilgili en ilginç şey neydi biliyor musunuz? Sonuçlar için tam üç hafta beklemek zorunda kaldık! Ve elbette hizmet ücretliydi — 3$.
Algoritmanın "yavaşlığına", devasa bir ankete ve Match'i kullanmak için ödeme yapma ihtiyacına rağmen, Harvard öğrencilerinin gelişimi çok popüler hale geldi. Çevrimiçi arkadaşlık için ilk hizmet olarak Match’i öne sürmek imkansızdır çünkü sistem Web'de değil çevrimdışı olarak çalışıyordu. Ancak, gelecekteki çoğu arkadaşlık platformu için prototip haline gelen bu platform olmuştur.
1995-1999: Match.com çağı
Çoğu zaman olduğu gibi, girişimci insanlar sayesinde başarılı bilimsel projeler ikinci bir hayata kavuşuyor. Match de böyle oldu. 1995 yılında Amerikalı girişimci Gary Kremen, ilk arkadaşlık sitesi Match.com'u kurdu. Tahmin edebileceğiniz gibi bu platform Match ile aynı eş seçim algoritmasını kullandı ancak bu kez anket doğrudan sitede doldurulabiliyordu. Ve burada sonuçları görebilirsiniz.
Çok hızlı bir şekilde Match.com, ilk altı ayında 100.000'den fazla aktif kullanıcıyla web'deki en tanınmış sitelerden biri haline geldi. O andan itibaren platformda ücretli abonelik ortaya çıktı. Başlangıçta Match.com yalnızca sitedeki reklamlardan gelir elde ediyordu.
Ayrıca, sitenin çok zor bir kaderi vardı. İlk olarak, o zaman Cendant Corporation tarafından oldukça etkileyici bir miktar olan 7 milyon dolara satın alındı. Bu çok başarılı bir anlaşmaydı ve bir yıl sonra Match.com başka bir şirket olan IAC’ye devasa bir miktar olan 50 milyona satıldı.
Match.com'un başarısının ardından ilk benzerleri ortaya çıkmaya başladı. En açık örneklerden biri, klinik psikolog Neil Clark Warren'ın yardımıyla geliştirilen eHarmony'dir. eHarmony, 32 uyumluluk faktörünü göz önünde bulundurarak potansiyel partnerleri seçmek için bilimsel yöntemler kullandı. Bu, sektörde büyük bir atılım yapmadı ancak site yine de kitlesini toplamıştır.
2000-2010: sosyal medya popülaritesinin patlaması, arkadaşlık siteleri arasındaki rekabetin artması ve rastgele görüntülü sohbetlerin ortaya çıkışı
Bu, genel olarak çevrimiçi arkadaşlık ve internet platformlarının geliştirilmesinde özellikle aktif bir dönemdi. 2002 yılında Friendster web sitesi ortaya çıktı — dünyadaki ilk sosyal ağlardan biri. Aynı zamanda, modern tipteki arkadaşlık siteleri kitlesel olarak ortaya çıkmaya başladı. Böylece, 2003'te Plenty of Fish sitesi ve 2004'te OkCupid ortaya çıktı. O zaman kullanıcı sayısı açısından Match.com ile rekabet edemiyorlardı. Daha sonra bu siteler mobil uygulamalarını yayınlayınca durum değişti.
2005 yılında Facebook sosyal ağı ve içinde fotoğraflarınızı yükleyebileceğiniz ve diğer kullanıcıların onları değerlendirebileceği Zoosk uygulaması başlatıldı. Daha sonra, Zoosk kurucuları Shayan Zadeh ve Alex Mehr Facebook'tan ayrılmaya karar verdiler ve Android ve iOS için ayrı Zoosk uygulamaları yayınladılar.
2009 yılı özellikle çevrimiçi arkadaşlık sektörü için önemliydi. İki neden vardı:
- Akıllı telefonlar için ilk tam teşekküllü arkadaşlık uygulaması 2009 yılında ortaya çıktı — Grindr.
- Aynı yıl, ilk Omegle görüntülü sohbeti yayınlandı. Ve ondan sonra Chatroulette görüntülü sohbet.
2009 yılı bir anlamda bir dönüm noktasıydı — o andan itibaren arkadaşlık siteleri ve görüntülü sohbetler paralel olarak gelişmeye başladı. Doğrudan birbirleriyle rekabet etmediler ancak genellikle “barikatların ötesinde” fikirler ödünç aldılar. Daha sonra, rastgele görüntülü sohbetlerin işlevselliği önemli ölçüde genişledi ve klasik arkadaşlık hizmetleri ile oldukça rekabet edebilen ome.tv, https://omeglealternative.com/tr ve chatrandom.com gibi Omegle alternatifleri ortaya çıktı. Ve bu Omegle benzerleri, şu ana kadar ilgilerini kaybetmemektedir.
2011-2014: Tinder ve Сo zamanı
Bu döneme arkadaşlık sektöründeki en büyük oyuncuların ortaya çıkması damgasını vurdu — Tinder ve Hinge. Her ikisi de 2012'de piyasaya sürüldü ve hemen geniş bir kullanıcı kitlesi toplamıştır. Bu arada, kaydırma işlevini ilk kez tanıtan, oyunun bir unsurunu çevrimiçi buluşmaya ekleyen Tinder idi. Kitle bunu sevdi ve Tinder kısa sürede ABD'de 1 numaralı arkadaşlık uygulaması oldu.
Kısa bir süre sonra, Nobel ödüllü eşleştirme algoritmasını kullanan Hinge hizmeti ortaya çıktı. Çevrimiçi arkadaşlık etmeyi tamamen yeni bir düzeye getiren Gale-Shapley algoritmasından bahsediyoruz.
2014'te bir başka ilginç olay daha meydana geldi — Pazarlama Başkan Yardımcısı Whitney Wolfe Herd, Tinder'dan ayrıldı. Ancak bu kadın boş boş oturmadı ve kısa süre sonra yalnızca kızların inisiyatif alabileceği ilk arkadaşlık uygulaması olan Bumble'ı halka sundu. Ve gerçekten kitlenin ilgisini çekti. Kadınlar, can sıkıcı hayranlardan ve çok şüpheli insanlardan gelen sonsuz mesajlardan korundukları bu siteyi gerçekten sevdiler.
2015-2019: niş arkadaşlık hizmetleri dönemi
Tinder ve benzerlerinin "kitlesel karakteri" iyidir. Ancak aynı kitle karakteri nedeniyle burada bir ruh eşi bulmanın sorunlu olduğu ortaya çıktı. Bu nedenle 2015 yılından sonra belirli insan kategorilerine odaklanan niş siteler ve arkadaşlık uygulamaları ortaya çıkmaya başladı. Dünyanın her yerinden Müslümanların buluşabileceği Muzmatch ve Salams platformları ve diğer niş platformlar böyle ortaya çıkmıştır.
Ayrıca çok özelleşmiş siteler de vardı. Böylece, 2017'de geliştirici Geoff Anderson, bilişsel bozukluğu olan erkek kardeşinin bir arkadaşlık uygulamasında bir eşleşme bulmanın ne kadar zor olduğunu görerek Glimmer hizmetini yarattı. Ağır bilişsel ve fiziksel engelleri olan kişiler bile uygulamayı kullanabiliyordu.
2020–günümüz: pandemi ortasında çevrimiçi arkadaşlık
Bu süre zarfında, Covid-19 salgını nedeniyle web arkadaşlık sektöründe birçok değişiklik oldu. İlk olarak, sıkı karantina nedeniyle çevrimiçi arkadaşlığa olan ilgi önemli ölçüde arttı. İkinci olarak, İnternet kullanıcıları görüntülü aramaları kullanma ve görüntülü arkadaşlık konusunda daha aktif hale geldi. Üçüncüsü, klasik arkadaşlık siteleri ile Omegle gibi görüntülü sohbetler arasındaki çizgi yavaş yavaş bulanıklaşmaya başladı.
Çevrimiçi arkadaşlık gözle görülür bir metamorfoz geçiriyor. Örneğin, Snack ve Curtn uygulamaları metin sohbeti özelliğini terk etti ve kullanıcılara görüntülü mesaj kullanmalarını sağlamıştır. Ve String, Matter ve SwoonMe sesli mesajlara önem vermektedir. SwoonMe'de, sesli bir selamlama göndermediğiniz sürece kişinin fotoğrafını bile göremezsiniz.
Özetleyelim: daha sonra ne olacak?
Çevrimiçi arkadaşlık sektörü, ilk oldukça ilkel bilgisayar algoritmasından sanal arkadaşlıklara ve metaverse’lere kadar uzun ve karmaşık bir yol kat etmiştir. Ve çevrimiçi arkadaşlık tarihine baktığımızda, önümüzdeki on yıllarda bizi hangi değişikliklerin beklediğini ancak tahmin edebiliriz.
Şu anda metaverse'ler ve sanal alanlarda iletişim hakkında çok fazla şey söyleniyor. Belki de onlar çevrimiçi arkadaşlığın geleceğidir. Ve belki birkaç yıl içinde, öncekilerin hepsini sonsuza dek atacak tamamen yeni bir iletişim formatı göreceğiz. Bu konuda net bir tahminimiz yok. Ama gelecekte ne olacağını bilmek için büyük bir arzu var. Ve hiç şüphemiz yok, çok ilginç şeyler olacak!
