Minimum müdahale, maksimum fayda. İşte bu heyecan verici motto ile yola çıkan VAR, başta Premier Lig olmak üzere çok sayıda ligde sancılı günlerden geçiyor. Bundesliga’daki ilk senesinde takımları soyunma odasından sadece bir penaltı için 3 dakikalığına sahaya döndürdüğünde bugünlerin sinyalini mi vermişti yoksa? IFAB’ın oyuncağı haline gelen elle oynamaların ve ofsayt kuralının, VAR odasını yangın yerine çevireceğini akıl eden bir beyin yok muydu takım elbiseliler koltuğunda? “Gol, penaltı, kırmızı kart ve yanlış oyuncuya kart” başlıklarında teknolojnin sınırları 4 maddede kolayca çizilse de, göz ardı edilen nokta insan faktörüydü. Her hakemin VAR’ı kavrama şekli, analitik zekası, algı gücü, korkuları, hakemlik kapasitesi ve ülke MHK’larının kararları... Gol çizgisi teknolojisindeki gibi tamamen robotik bir durum söz konusu olmaması, futbol genetiği ne yazık ki sadece hakem odaklı olan Süper Ligi’mize bir canavarı daha ekledi...
KANTARIN TOPUZU KAÇTI
Avrupa ve Türkiye’de VAR’a dair detayları spor müdürü Aykut Aydın’ın konuğu olarak D Smart’ın Spor Smart kanalında değerlendirirken, ilginç noktalardan biri tepki röportajlarının anafikriydi. Fatih Terim’den Ahmet Ağaoğlu’na; Ali Koç’tan Emre Kocadağ’a; Abdurrahim Albayrak’tan Sergen Yalçın’a; Erol Bulut’tan Fuat Çapa’ya; spor yazarlarından sanatçılara uzanan derlemelerde dikkat çekici nokta şuydu: “Herkesin şikayet ediyor olması, sistemin tarafsız işlediğinin kanıtı gibi yanlış algı yaratıyor. Her iki takıma da benzer nitelikte hata yapılması veya skandal hataların herkesin başına gelmesi sanki adilmiş ve VAR iyi çalışıyormuş gibi düşünülüyor.” Bir bakıma doğru bir yaklaşım. Daha iyi performansa ve IFAB protokolüne odaklanmak gerekirken, büyüklerin şikayetlerinin azalması yönünde tavır sergilemek, sorunları sümen altına süpürmekten öteye gitmedi. Jaap Uilenberg’in 1 ay önceki eğitimde belirttiği gibi bu sezon büyükler lehine kantarın topuzu biraz fazla kaçtı. MHK’dan ve hakemlerden de itiraz eden olmadığına göre ‘gereği düşünüldü.’
VAR OLMASAYDI PUAN DURUMU
VAR incelemesi sonucu değişen kararlar, şampiyon adayları içinde en çok Fenerbahçe’ye yaradı. VAR’da değişen kararlar sarı lacivertli takıma 4 puan kazandırdı. Trabzonspor ise 3 puan kaybetti.
VAR, BU SEZON SÜPER LİG'DE OYNANAN 310 MAÇTA 135 KARARI DEĞİŞTİRDİ
310 maç sonunda VAR müdahalesiyle toplam 135 karar değişikliği yaşandı. VAR’ın hakemi izlemeye davet etmesine rağmen değişmeyen ise 11 karar var. İptal edilen 43 golün 19’u ofsayt, 13’ü elle oynama, 10’u faul gerekçesiyle gerçekleşti. Alanyaspor-Karagümrük maçında yardımcı hakemin çizgiyi geçtiğini düşünerek gol verdiği pozisyon, VAR tarafından iptal edildi ve hakem atışıyla başladı. İşte 135 kararın dağılımı:
VAR İLE DEĞİŞEN KARARLAR EN ÇOK F.BAHÇE'YE YARADI
Bir maç esnasında alınan kritik bir karar sonraki dakikaları etkiler. Bu nedenle kararların maçın sonunu nasıl etkilediğini tahmin etmek güç. Subjektif, bir o kadar da eğlenceli olacak şekilde skorlara bakarak, iptal edilen goller geçerli sayılsaydı veya iptal olmasaydı 4 büyükler kaç puanda olurdu? İptal edilen penaltıları da kullanılsaydı ve gol olsaydı diye kabul edersek karşımıza ilginç bir puan tablosu çıkıyor.
VAR'DA DEĞİŞEN KARARLAR LİGDEKİ 9 TAKIMA YARAMADI
VAR ile verilen veya iptal goller, penaltılar, kırmızı kartlar derken her takımın karnesi karşımıza çıkıyor. Kimi Gençlerbirliği gibi bir maçta 3 kararın birden dezavantajını yaşıyor, kimi son saniyelerde VAR’dan gelen güzel haberle ‘oh’ çekiyor. İşte VAR ile değişen kararların takım bazlı bilançosu:
(Sampi10)
