İSTANBUL (AA) - İklim değişikliğinin zeytin ve zeytinyağına etkilerini değerlendiren uzmanlar, bu konuya ilişkin bir çalışma yapılması çağrısında bulundu.
Türkiye Gıda ve İçecek Sanayii Dernekleri Federasyonundan (TGDF) yapılan açıklamaya göre, TGDF tarafından çevrim içi olarak "İklim Değişikliği-Tarladan Sofraya Zeytin ve Zeytinyağı Webinarı" gerçekleştirildi.
Etkinlikte konuşan Bitkisel Yağ Sanayicileri Derneği (BYSD) Yönetim Kurulu Başkanı Tahir Büyükhelvacıgil, dünyanın en güzel coğrafyasından birine sahip olduklarını belirterek, bu özelliklerin ne kadar etkili, verimli ve kolektif akılla kullanıldığının önemli olduğunu vurguladı.
Büyükhelvacıgil, zeytin ve zeytinyağının kalite parametrelerinin iklimsel değişikliklerden sürekli etkilendiğine işaret etti.
Zeytin ve zeytinyağı haricinde, ayçiçeği ve daha birçok alanda problemlerinin olabileceğini aktaran Büyükhelvacıgil, ortak akılla bu sorunları çözebilmeleri gerektiğini kaydetti.
Tüketicilerin, sektördeki büyük ve yüksek teknolojiye sahip markaları tercih ettiğini belirten Büyükhelvacıgil, "Ancak taklit ve tağşişle ilgili sorunlar yaşıyoruz. Burada yalnızca devletten beklenti içinde olmak doğru değil. Birbirimizi kontrol etme konusunda iyi olabilmeliyiz. Planlamada ve haritalamada da kendimizi geliştirmeliyiz." ifadelerini kullandı.
Büyükhelvacıgil, zeytinyağında Şubat 2020'de yaşanan etil ester konusunda sektörün haksız eleştirilere maruz kaldığını, sürecin sonunda "tek başına etil esterlerin ifşaya vesile olmadığı" kararı alındığını bildirdi.
- "Zeytin ve zeytinyağının kalite parametreleri iklimsel değişikliklerden sürekli etkileniyor"
Ankara Üniversitesi Gıda Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Aziz Tekin de iklim değişikliği ile bağlantılı olarak zeytin ve zeytinyağı konusunda Tarım ve Orman Bakanlığına çok sayıda talep geldiğini aktararak, "Benim de üyesi olduğum Katı ve Sıvı Yağlar Alt Komisyonu olarak bunları değerlendirmeye alarak ve bilimsel verileri temel alarak sektörün önünü açmaya çalışıyoruz." değerlendirmesinde bulundu.
Komisyon olarak, iklim değişikliği kaynaklı bir sapma olduğu zaman saflık ve kalite kriterlerini güncelleme yetkilerinin bulunduğunu belirten Tekin, daha önce böyle çalışmalar yaptıklarını bildirdi.
İklim değişikliği ve tarımsal sürdürülebilirlik uzmanı Prof. Dr. Mikdat Kadıoğlu ise iklim değişikliğinin mevcut sorunları artırdığını ancak her şeyi buraya bağlamamak gerektiğini, iklim değişikliğinin "günah keçisi" olarak görülmeye başlandığını kaydetti.
Kadıoğlu, "İklim değişikliği sıcaklıkla ilgili. Sıcaklığın giderek artması, yağışların azalması trendleriyle ilişkilendiriliyor. Afetlerde de büyük artışlar var. Bunlar tabii ki hayvancılığı ve tarımı olduğu gibi, zeytinciliği de etkiliyor. Aşırı yağışlar ve zeytin sineği, zeytinde kaliteyi düşüren en önemli faktörler arasında. Yağışın olmaması da sorun, aşırı olması da sorun." ifadelerini kullandı.
Türkiye'de zeytin yetiştirilen bölgelerin iklimden nasıl etkileneceğine ilişkin bir çalışma yapılması gerektiğini kaydeden Kadıoğlu, zeytin üretiminde alınabilecek önlemlere değindi.
- "Zeytinyağı kültürü oluşturmalıyız"
İzmir Zeytincilik Araştırma Enstitüsü Müdürü Dr. Ünal Kaya, iklim değişikliğinin 50-100 yıllık verilerle değerlendirilmesi gerektiğini belirterek, zeytinyağı kültürü oluşturmaları, vatandaşa zeytin ve zeytinyağının ne olduğunu anlatmaları gerektiğini bildirdi.
Bazı üreticilerin iyi yetiştiricilik yapma gayesiyle aşırı gübreleme ve sulama yapabildiğini aktaran Kaya, "Bunlar, bitkiyi hastalığa ve zararlı canlılara açık hale getiriyor. İlerleyen süreçte iklim değişikliğinin en ufak bir etkisi bu ağaçlarda ciddi zararlar meydana getiriyor." değerlendirmesinde bulundu.
İzmir Zeytincilik Araştırma Enstitüsü Gıda Teknolojisi Bölümü'nden Dr. Didar Sevim de yağış ve sıcaklığın, zeytinyağının birçok kalite parametresini değiştirdiğini belirterek, "Yağışlar ve sıcaklıklar yıldan yıla değişmektedir. Bu değişimlerin zeytin rekoltesine, sofralık zeytin ve zeytinyağı kalitesine etkisi net bir şekilde gözlemlenmektedir." ifadelerini kullandı.
