GÜRCİSTAN SINIRINDA DÜŞEN C130 UÇAĞINDA 20 ASKER ŞEHİT OLDU
Türk Hava Kuvvetleri’ne ait C130 tipi askeri nakliye uçağının Gürcistan sınırında düşmesi, Türkiye’yi yasa boğdu. Azerbaycan’ın Gence kentinden Merzifon’daki 5’inci Jet Üssü’ne gitmek üzere havalanan uçakta bulunan 20 askerimiz şehit oldu. Karabağ’ın kurtuluş yıl dönümü etkinlikleri için kritik askeri malzemeleri taşıyan uçak, kalkışın ardından kısa süre sonra uçuş kontrolünü tamamen kaybetti.
Olay yerine sevk edilen arama-kurtarma ekipleri, uçağın üç büyük parça hâlinde yere çakıldığını tespit etti. Uçağın kokpit, orta gövde ve kuyruk bölümlerinin birbirinden ayrılmış olması, düşüşün şiddetini gözler önüne serdi.
KALKIŞTA SORUN YOKTU, DÜZ UÇUŞTA KONTROL KAYBEDİLDİ
Uçağın kalkış ve tırmanış sürecinde herhangi bir teknik sorun olmadığı, tüm motorların istenen performansı sağladığı belirtildi. Uçak, Gence’den havalandıktan sonra kısa sürede 22 bin feet irtifaya çıkarak Türkiye rotasına oturdu. Ancak bu aşamadan sonra beklenmedik teknik arızalar peş peşe yaşandı ve uçağın dengesi kısa sürede bozuldu.
Uzmanların ilk değerlendirmelerine göre, yaşanan motor arızaları sadece tek bir güç kaybına yol açmadı, aynı zamanda zincirleme bir etki oluşturarak uçağın kontrol dışı kalmasına neden oldu.
DÖRDÜNCÜ MOTOR FEATHER KONUMUNA GEÇTİ, UÇAK ANİ YÜKSELİŞE GEÇTİ
İlk teknik tespitlere göre kazanın başlangıç noktası, uçağın dördüncü motorunda meydana gelen arıza oldu. Motor feather konumuna geçince kanatlardaki güç dengesi bozuldu. Feather moduna geçen bir motor hem sürüklemeyi artırıyor hem de uçağın enerji simetrisini bozarak ani bir irtifa değişimine yol açabiliyor.
Bu durumun etkisiyle uçak kontrolsüz şekilde yükselmeye başladı. Pilotların düzeltme girişimleri ise ikinci motorla ilgili yeni bir arızanın ortaya çıkmasıyla etkisiz kaldı.
İKİNCİ MOTORDAKİ YAĞ BASINCI ARIZASI KAZAYI KRİTİK NOKTAYA TAŞIDI
İkinci motorda yağ tazyik basıncı anormal değerlere ulaştı ve motor aşırı yük altında hızlanarak şiddetli bir titreşim oluşturmaya başladı. Bu titreşim kısa süre içinde rezonansa dönüşerek motorun yapısal bütünlüğünü bozdu. Ardından motorun parçalanmasıyla kopan metaller uçağın gövdesine çarptı.
Bu çarpmanın özellikle uçağın omurga bölümüne zarar verdiği ve gövdeyi dengesiz hâle getirdiği ifade ediliyor. Uçak bu noktadan sonra bir dönüş hareketine girerek kontrol kabiliyetini tamamen kaybetti.
KOPAN PERVANE PARÇALARI GÖVDEYİ AYIRDI, KOKPİT KOPTU
Kazayı ağırlaştıran bir diğer faktör ise ikinci motordan kopan pervane parçalarının uçağın gövdesini kesmesi oldu. Pervane pal açısını yöneten mekanizmanın çalışmaması nedeniyle motor anormal durumdan çıkamadı ve pervanenin kontrolsüz hareketi arttı.
Kopan parçaların gövdeyi ortadan kesmesi sonucu kokpit bölümünün ana gövdeden ayrıldığı, aynı anda kuyruk bölümünün de koptuğu belirtildi. Bu dramatik yapısal ayrılmaların ardından C130 virile girerek dönme hareketiyle hızla irtifa kaybetti.
UÇAK ÜÇ ANA PARÇAYA AYRILARAK YERE ÇAKILDI
Kontrol dışı kalan C130 uçağı, üç ana parça hâlinde yere düştü. İnceleme ekipleri, uçağın kokpit, orta gövde ve kuyruk kısmının sanki üretim çizimlerindeki gibi belirgin şekilde ayrılmış olduğunu tespit etti. Bu durum, kazanın aşırı şiddetle gerçekleştiğini gösteren en önemli bulgulardan biri olarak değerlendirildi.
Enkaz bölgesinde yapılan incelemelerde, uçakta bulunan 20 askerin olay yerinde şehit olduğu kesinleşti. Yaşanan acı kayıp, Türkiye’de geniş yankı buldu ve olayın teknik yönleriyle ilgili detaylı soruşturma başlatıldı.
SORUŞTURMA SÜRÜYOR
Uçağın düşme nedenine ilişkin kesin sonuçların, kara kutu verileri ve teknik incelemelerin tamamlanmasıyla ortaya çıkacağı ifade edildi. Yetkililer, motor arızalarının kaynağı, uçak gövdesindeki yapısal tepkiler ve uçuş verileri üzerinde kapsamlı değerlendirme yapıldığını belirtti.
Kazayla ilgili soruşturma devam ediyor.