Af Çıkmazsa 10 Milyon Vatandaş Sağlık Hizmetinden Mahrum Kalacak
Türkiye’de 1 Ocak 2026 tarihinden itibaren Genel Sağlık Sigortası (GSS) prim borcunu ödemeyen yaklaşık 10 milyon vatandaş, devletin sunduğu sağlık hizmetlerinden yararlanamayacak. Mevcut yasal düzenlemelere göre borcunu kapatmayan kişiler, hastanelerde ücretsiz muayene ve tedavi hakkını kaybedecek.
Geçtiğimiz yıllarda çıkarılan torba yasalarla GSS borçlarına af getirilmişti. Ancak bu yıl için benzer bir düzenleme yapılıp yapılmayacağı belirsizliğini koruyor.
GSS Sistemi Nasıl İşliyor?
Türkiye’de 1 Ekim 2008 tarihinde yürürlüğe giren Genel Sağlık Sigortası sistemi, sosyal güvenlik kapsamı dışında kalan tüm vatandaşların sağlık hizmetlerinden yararlanabilmesini amaçlıyor.
Ancak sigortalı bir işte çalışmayan, öğrenci olmayan ya da herhangi bir sosyal güvencesi bulunmayan kişiler, her ay GSS primi ödemekle yükümlü.
Bu primleri ödemeyen vatandaşlar sistemde otomatik olarak borçlandırılıyor. Özellikle 18 yaşını doldurup okumayan veya 20 yaşın üzerinde olup üniversite eğitimi almayan gençler, gelir testi yaptırmadıkları takdirde prim borcu ile karşı karşıya kalıyor.
10 Milyon Kişi Risk Altında
Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) verilerine göre, Türkiye genelinde yaklaşık 10 milyon kişinin GSS prim borcu bulunuyor. Bu kişilerin 1 Ocak 2026’ya kadar borçlarını ödememeleri halinde devlet hastanelerinden ücretsiz sağlık hizmeti alma hakları sona erecek.
GSS sistemi kapsamında borcunu ödemeyen vatandaşlar, yalnızca acil servislerde sınırlı sağlık hizmetlerinden yararlanabilecek. Ancak poliklinik muayenesi, ilaç desteği ve laboratuvar hizmetlerinden faydalanamayacaklar.
Geçmişte Af Getirilmişti
Son yıllarda GSS borçlarına ilişkin birkaç kez af düzenlemesi yapılmıştı. 2023 Aralık ayında Meclis’ten geçen torba yasa ile 9 milyon vatandaşın GSS borçları silinmişti.
Bu yıl da AK Parti’nin Aralık ayında yeni bir torba yasa teklifi sunması ve GSS borçlarını kapsayan bir af düzenlemesi hazırlaması bekleniyor. Ancak taslak henüz netleşmediği için milyonlarca vatandaş endişeyle bekliyor.
Uzmanlar, düzenleme yapılmaması durumunda “sağlık sisteminin dışına itilen milyonlarca insan” olabileceği konusunda uyarıyor.
GSS Prim Borcu ve Güncel Rakamlar
Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından 2025 yılı için belirlenen Genel Sağlık Sigortası prim tutarları şu şekilde:
-
Aylık prim: 780 TL
-
Yıllık prim: 9.360 TL
Vatandaşlar, mevcut borç durumlarını e-Devlet üzerinden kolayca görüntüleyebiliyor. SGK, belirli tutarın üzerindeki borçlar için uyarı mesajı gönderirken, uzun süredir ödenmeyen yüksek borçlar için icra işlemleri de başlatılabiliyor.
Borç Ödenmezse Ne Olacak?
Mevzuata göre 1 Ocak 2026 itibarıyla GSS prim borcu bulunan vatandaşlar devlet hastanelerinden ücretsiz yararlanamayacak. Bu hakkın yeniden kazanılabilmesi için borcun tamamen kapatılması veya yapılandırma yoluna gidilmesi gerekiyor.
Borçlu kişilerin ödemelerini tamamlamalarının ardından sistem yeniden aktif hale getiriliyor. Ancak bu süreçte sağlık hizmeti alamamak ciddi mağduriyetlere neden olabileceği için uzmanlar vatandaşları erken ödeme konusunda uyarıyor.
Uzmanlardan Uyarı: Yeni Af Beklentisi Yüksek
Ekonomi ve sosyal güvenlik uzmanları, Aralık ayında Meclis’e sunulması beklenen yeni torba yasaya dikkat çekiyor.
Sosyal Güvenlik Uzmanı Ali Tezel, konuya ilişkin değerlendirmesinde şu ifadeleri kullandı:
“Son yıllarda düzenli aralıklarla GSS borçları affedildi. Bu yıl da benzer bir adımın atılması bekleniyor. Aksi durumda milyonlarca vatandaş sağlık sisteminin dışına itilmiş olacak. Bu hem sosyal hem de ekonomik açıdan ciddi bir sorun yaratır.”
Tezel, ayrıca gelir testi yaptırmayan vatandaşların prim borcunun daha yüksek hesaplandığını belirterek, “Borçlu görünen vatandaşlar mutlaka gelir testine başvursun. Bu test sonucuna göre bazı kişilerin borcu düşürülebiliyor” dedi.
Vatandaşlar e-Devlet Üzerinden Kontrol Edebilir
GSS borcu bulunan vatandaşlar, e-Devlet sistemi üzerinden Sosyal Güvenlik Kurumu menüsünden borç bilgilerini görüntüleyebiliyor.
Ayrıca borcun yapılandırma ya da ödeme işlemleri de yine aynı platform üzerinden yapılabiliyor.
SGK yetkilileri, vatandaşların son güne kadar beklememesi gerektiğini, sistemin yoğunlaşması halinde teknik aksaklıklar yaşanabileceğini belirtti.
Sonuç: Gözler Meclis’e Çevrildi
1 Ocak 2026 tarihi yaklaşırken milyonlarca vatandaş için GSS borç affı beklentisi artıyor.
Meclis’te aralık ayında gündeme gelmesi beklenen torba yasa teklifiyle ilgili hükümetten henüz resmi bir açıklama yapılmadı.
Eğer yeni bir af düzenlemesi çıkmazsa, yaklaşık 10 milyon kişi sağlık hizmetlerinden mahrum kalacak.
Uzmanlara göre bu durum, toplum sağlığı açısından büyük risk oluşturabilir ve sağlık sisteminde yeni sorunlara yol açabilir.