Afganistan-Pakistan Sınırında Gerilim Tırmandı
Komşu ülkeler Afganistan ve Pakistan arasında uzun süredir devam eden gerginlik, silahlı çatışmaya dönüştü. Sınır hattında iki ülke ordusu arasında yoğun çatışmalar yaşanıyor.
Afganistan, Pakistan’ı son günlerde ülkesine yönelik hava saldırıları düzenlemekle suçlarken, bugün sabah saatlerinde iki ülke askerleri arasında şiddetli çatışmalar başladı.
Çatışmaların, iki ülke arasındaki sınırın farklı noktalarında eş zamanlı olarak meydana geldiği bildirildi. Her iki tarafta da can kayıpları ve yaralılar olduğu açıklandı, ancak resmi rakamlar paylaşılmadı.
Afganistan Pakistan’a Ait Savaş Uçağını Düşürdü
Afganistan Savunma Bakanlığı, sınır bölgesinde Pakistan’a ait bir savaş uçağını düşürdüklerini açıkladı. Açıklamada, “Pakistan güçleri Afganistan’ın doğusundaki bazı sınır noktalarına hava saldırısı düzenledi. Taliban sınır birlikleri buna karşılık vererek bir düşman uçağını imha etti.” ifadeleri yer aldı.
Olay sonrası Afgan güvenlik güçlerinin sınıra ek askeri birlikler ve ağır zırhlı araçlar sevk ettiği belirtildi. Görgü tanıkları, bölge üzerinde yoğun duman ve patlama sesleri duyulduğunu aktardı.
Pakistan tarafı ise iddiaları kısmen doğruladı ancak uçağın düşürülmesine ilişkin açıklama yapmaktan kaçındı. Pakistan ordusu, Afganistan’dan gelen saldırılara “meşru savunma” kapsamında karşılık verdiklerini bildirdi.
Yedi Sınır İlinde Çatışmalar Yaşanıyor
Yerel kaynaklara göre çatışmalar, Nangarhar, Khost, Paktia, Kunar, Kandahar, Helmand ve Zabul illerinde yoğunlaştı. Bu bölgeler, iki ülke arasındaki en tartışmalı sınır hattı olan Durand Hattı üzerinde bulunuyor.
Afganistan Savunma Bakanı’nın bizzat cephe hattında operasyonları yönettiği öne sürülüyor. Ülkedeki Taliban yönetimine yakın kaynaklar, “Pakistan güçlerinin çeşitli sınır noktalarındaki mevzilerine yönelik saldırılarına karşılık verdiklerini” açıkladı.
Pakistan ordusu ise Afganistan’ın sınır güvenliğini ihlal ettiğini ve kendi topraklarına yönelik saldırıları “kararlılıkla püskürttüklerini” duyurdu.
Gerilimin Nedeni: Hava Saldırıları ve Karşılıklı Suçlamalar
İki ülke arasındaki son kriz, Afganistan’ın Pakistan’ı sivil yerleşim alanlarını hedef alan hava saldırıları düzenlemekle suçlamasıyla başladı. Taliban yönetimi, saldırılarda sivillerin hayatını kaybettiğini öne sürdü.
Pakistan ise bu iddiaları reddederek, Afgan topraklarında faaliyet gösteren Pakistan Talibanı (TTP) militanlarının kendi sınır bölgelerine saldırı düzenlediğini savundu.
Uzmanlara göre, sınır boyunca uzun süredir devam eden TTP tehdidi, iki ülke arasında diplomatik ilişkileri zayıflattı. Pakistan, Afganistan yönetiminden militanlara karşı önlem almasını isterken, Taliban yönetimi bu talepleri içişlerine müdahale olarak görüyor.
Askeri Hareketlilik Artıyor
Afganistan’dan gelen haberlere göre, ülke yönetimi sınır hattına yeni askeri birlikler, tanksavar sistemleri ve hava savunma unsurları gönderdi.
Bazı sınır bölgelerinde köylerin boşaltıldığı, sivillerin güvenli bölgelere tahliye edildiği bildirildi.
Pakistan tarafında da güvenlik önlemleri artırıldı. Belucistan ve Hayber-Pahtunhva eyaletlerinde halkın sınırdan uzak durması yönünde uyarılar yapıldı.
Bölgedeki gerginliğin tırmanması, iki ülke arasında yeni bir sınır krizinin kapıda olduğuna işaret ediyor.
Uluslararası Toplumdan Endişeli Açıklamalar
Birleşmiş Milletler (BM) ve bazı bölgesel kuruluşlar, Afganistan ve Pakistan’a itidal çağrısında bulundu.
BM Sözcüsü tarafından yapılan açıklamada, “Her iki taraf da sivillerin güvenliğini korumakla yükümlüdür. Sınırda yaşanan askeri tırmanış bölge istikrarını tehlikeye atmaktadır.” denildi.
Ayrıca İran, Çin ve Türkiye’nin de diplomatik kanallar üzerinden taraflara gerilimi azaltma mesajı ilettiği iddia edildi.
Analistler, iki ülke arasında doğrudan diyalog mekanizmalarının işlemediğini ve bu durumun çatışma riskini artırdığını belirtiyor.
Bölgesel Güvenlik Tehdidi Büyüyor
Afganistan ile Pakistan arasındaki çatışmaların artması, bölgesel güvenlik dengelerini de tehdit ediyor.
Orta Asya ve Güney Asya’daki ticaret yolları, sınır hattındaki istikrarsızlıktan doğrudan etkileniyor. Uzmanlar, özellikle Çin’in Kuşak ve Yol Projesi kapsamında Pakistan’da yürüttüğü yatırımların da bu gelişmelerden olumsuz etkilenebileceğini söylüyor.
Ayrıca, TTP militanlarının yeniden aktif hale gelmesi, Afganistan’ın iç güvenliği için de risk oluşturuyor. Analistler, sınırdaki çatışmaların devam etmesi durumunda iki ülkenin diplomatik ilişkilerinin kopma noktasına gelebileceğini ifade ediyor.
Sonuç: Bölge Yeni Bir Krizin Eşiğinde
Afganistan ve Pakistan arasında yaşanan son çatışma, bölgede uzun süredir bastırılmış olan sınır gerginliğini yeniden alevlendirdi.
Bir savaş uçağının düşürülmesi, can kayıpları ve askeri sevkiyatlar, krizin kısa sürede sona ermeyeceğini gösteriyor.
Uzmanlar, iki ülke arasında uluslararası arabuluculuk olmadan tansiyonun daha da tırmanabileceği uyarısında bulunuyor.
Şu anda hem Kabil hem de İslamabad yönetimi, kamuoyuna “kararlılık” mesajı verse de, bölge halkı yeni bir çatışmanın ortasında kalmaktan endişe ediyor.
