ASGARİ ÜCRETTE GÖZLER 12 ARALIK TOPLANTISINDA
Milyonlarca çalışanın merakla beklediği 2025 asgari ücreti için süreç bu ay itibarıyla kritik bir aşamaya giriyor. Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nun 12 Aralık’ta gerçekleştireceği ilk toplantı, hem artış oranına hem de masanın yapısına ilişkin önemli ipuçları verecek. Bu yıl komisyonun yapısında değişiklik gündemde. Hükümetin, işçi ve işveren temsilcilerinin yanı sıra komisyonda yer alan kamu temsilcisi sayısını azaltmayı değerlendirdiği belirtiliyor. Söz konusu düzenleme, karar alma süreçlerinde daha dengeli bir yapı oluşturulması açısından dikkat çekiyor.
Uzmanlara göre bu toplantı aynı zamanda ücret politikasının genel çerçevesini de belirleyecek. Enflasyonun yüksek seyrine rağmen ekonomik programın gerektirdiği sınırlayıcı adımların etkisiyle, bu dönemde geçmiş yıllara kıyasla daha temkinli bir zam yaklaşımı öne çıkıyor.
SEÇİM ETKİSİ OLMADAN BELİRLENECEK ÜCRET POLİTİKASI
İstanbul Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Binhan Elif Yılmaz’ın değerlendirmeleri, yeni dönemde ücret artışında sınırlı bir yaklaşım benimsendiğine işaret ediyor. Yılmaz, 2022 ve 2023 yıllarında seçim süreçlerinin ücret politikalarını doğrudan etkilediğini, bu nedenle o dönemlerde toplamda yüzde 100’e yakın zammın yapıldığını hatırlatırken, bu yıl politik zeminin tamamen farklı olduğunu vurguladı.
Uzman görüşlerine göre, satın alma gücündeki kayıpların telafisi için yüzde 40’ın üzerinde bir artış gerekse de ekonomik programın hedefleri bu seviyeye izin vermiyor. Bu nedenle artış oranının seçim yıllarındaki gibi yüksek olmasının beklenmediği değerlendirmesi öne çıkıyor.
BEKLENEN ARTIŞ ENFLASYONUN ALTINDA KALABİLİR
Prof. Dr. Yılmaz, ücret belirleme sürecinde hükümetin bu yıl “beklenen enflasyon” kriterini öncelediğini ifade ediyor. Bu çerçevede yüzde 25 seviyesinin üzerine çıkma ihtimalinin düşük olduğunu belirten Yılmaz, sıkı para politikasının sürdüğü bir dönemde ücretlerin kademeli şekilde baskılandığını dile getiriyor.
Uzmanlara göre olası zam oranının sınırlı kalması, çalışanların reel gelir kaybını tam olarak telafi edemeyecek. Türk-İş’in kasım ayı açlık sınırı verilerinin 30 bin liraya dayanması, artış gelse bile mevcut ücret seviyesinin temel ihtiyaçları karşılamada yeterli olmayacağını gösteriyor.
YILDA İKİ KEZ ZAM UYGULAMASI MASADA DEĞİL
Son yıllarda iki aşamalı zam uygulaması tartışılmış ve seçim dönemlerinde hayata geçirilmişti. Ancak Yılmaz’a göre bu yöntemin bu yıl tekrarlanması beklenmiyor. DİSK’in yılda iki zam talebinin mevcut ekonomik dengeler nedeniyle karşılık bulmasının zor olduğunu belirten uzman, uygulamanın seçim yıllarına özgü bir politika olduğunu ifade ediyor.
Bu durum, çalışanların beklentilerinin bir kısmının gerçekleşmeyebileceğine işaret ediyor. Tek zam dönemine dönüş, enflasyonist baskıların sürdüğü bir ortamda gelir kaybının daha uzun süre hissedilmesine neden olabilir.
MUHTEMEL ZAM SENARYOLARI NETLEŞİYOR
Çeşitli senaryolara göre 2025 yılı için olası net asgari ücret hesaplamaları şu şekilde şekilleniyor:
-
Yüzde 20 zam: 26.524 TL
-
Yüzde 25 zam: 27.630 TL
-
Yüzde 30 zam: 28.735 TL
-
Yüzde 35 zam: 29.840 TL
-
Yüzde 40 zam: 30.945 TL
Bu tabloda öne çıkan oranların büyük kısmı beklenen enflasyon tahmininin altında kalıyor. Bu nedenle çalışanlar, artış sonrası bile düşük gelir baskısının devam edeceğini öngörüyor.
NİHAİ RAKAM ARALIK SONUNDA AÇIKLANACAK
Komisyonun çalışmaları hızlandıkça, hükümetin nihai teklifinin aralık ayının son haftasında duyurulması bekleniyor. Ekonomi yönetiminin izleyeceği yol haritası, ücret artışının nihai seviyesini belirleyecek temel unsur olacak. Çalışanların beklentisi yüksek olsa da belirleyici faktörün ekonomi programının hedefleri olacağı ifade ediliyor.
Uzmanlara göre 12 Aralık’taki toplantı, hem ücret artış aralığının hem de komisyon yapısındaki değişikliklerin netleşmesi açısından kritik öneme sahip olacak. Milyonlarca çalışanın gözü kulağı, ay sonunda açıklanması beklenen yeni asgari ücret rakamında olacak.
