İZNİK’TE BROKOLİ FİYATLARI ÜRETİCİYİ ZORLUYOR
Bursa’nın İznik ilçesinde brokoli üretimi son haftalarda ciddi fiyat dalgalanmalarıyla gündeme geldi. İlçede tarlada kilosu 10 liraya kadar düşen brokoli, yalnızca 50 kilometre uzaklıktaki şehir merkezinde tanesi 70 liradan satılıyor. Üreticiler, tarladan çıkan bir brokolinin 500 ila 700 gram geldiğini, buna rağmen pazarda neredeyse et fiyatına alıcı bulduğunu ifade ediyor.
Brokoli üretiminde önemli bir yeri olan İznik'te her yıl 5 ila 6 bin ton arası ürün yetiştiriliyor. Ancak bu yıl hava akışı ve iklim değişiklikleri nedeniyle ürünler erken olgunlaştı, bu da tarladaki fiyatların hızla düşmesine yol açtı. Fiyatların gerilemesi üreticiyi olumsuz etkilerken tüketici tarafında durum tam tersi bir tablo oluşturuyor. Tarlada 10 liradan satılan ürün, pazara geldiğinde 14 kat artışla tezgaha çıkıyor.
ÜRETİCİLER MALİYETLER KARŞISINDA ÇARESİZ
İznik’in Çiçekli Mahallesi’nde üretim yapan çiftçiler, düşen fiyatlar nedeniyle zor günler geçirdiklerini dile getiriyor. Mahalle Muhtarı Davut Kocabaş, 15 yıldır hem üretici hem de tüccar olarak çalıştığını belirterek, son dönemde yaşanan fiyat hareketlerinin üreticiyi ciddi zarara uğrattığını söylüyor.
Kocabaş’a göre yalnızca İznik’te değil, çevre illerde de brokoli ekimlerinin artması ürün arzını çoğalttı ve fiyatları aşağı çekti. Artan maliyetlere rağmen geçen yılın altında fiyatlarla satış yapmak zorunda kalan üreticiler, bu durumun sürdürülemez olduğunu ifade ediyor.
TARLADA 5 LİRA OLAN ÜRÜN TEZGAHTA NEDEN 70 LİRA?
Kocabaş, tarlada kilogram fiyatının 10 ila 20 lira arasında değiştiğini belirterek, “Buradan İstanbul başta olmak üzere birçok bölgeye brokoli gönderiyoruz. Ama Bursa’da bile 70 liraya satıldığını duyuyoruz. Ürün tarladan 5 liraya çıkıyor, tezgahta yaklaşık 14 katına yükseliyor” diyor.
Brokolinin hale ulaşana kadar fiyatının 30 liraya çıktığını söyleyen üreticiler, nakliye masrafları ve komisyon farklarının belirli ölçüde normal karşılanabileceğini ifade ediyor. Ancak buna rağmen tanesinin 60-70 liraya çıkmasını açıklayacak bir neden olmadığını dile getirerek fahiş kar iddialarına dikkat çekiyor. Üreticilerin ortak beklentisi, fiyat denetimlerinin artırılması ve çiftçinin emeğini koruyacak düzenlemelerin hayata geçirilmesi yönünde.
LODOSTA HIZLA GELİŞEN ÜRÜN ARZI ARTIRDI
Bölgede son haftalarda yaşanan lodos ve ılıman hava, brokolinin beklenenden çok daha hızlı olgunlaşmasına neden oldu. Üreticilerin normal şartlarda bir ay içinde hasat etmeyi planladığı ürün, bir haftada toplama seviyesine geldi. Bu durum tarlada bir anda büyük miktarda ürün bulunmasına yol açarken arz fazlası fiyatları en düşük seviyelere çekti.
Üreticiler, “Piyasada talep bu kadar yüksek değil. Bir anda çok ürün çıkınca fiyat dip yaptı ama bu durum sadece tarlada kaldı. Tüketiciye hemen hemen hiç yansımadı” diyerek pazar fiyatlarının düşmemesinden şikayet ediyor.
TÜKETİCİ DE ÜRETİCİ DE MEMNUN DEĞİL
Brokoli fiyatlarındaki uçurum hem üretici hem tüketici tarafında rahatsızlık yaratmış durumda. Üretici maliyetini karşılayamazken tüketici yüksek fiyata ürün satın almak zorunda kalıyor. İznikli çiftçiler, hem tarla fiyatlarını hem de pazar fiyatlarını düzenleyecek adımlar atılmasını, aradaki makasın neden bu kadar açıldığının incelenmesini talep ediyor.
Uzmanlar, ürün arzının dengelenmesi, nakliye ve komisyon süreçlerinin şeffaflaştırılması ve fiyat denetimlerinin artırılması halinde hem üreticinin emeğinin korunabileceğini hem de tüketicinin daha uygun fiyatlarla brokoli alabileceğini belirtiyor. İznik’te yaşanan bu tablo, tarımsal üretimde fiyat zinciriyle ilgili sorunları bir kez daha gündeme taşıyor.
