Kadınların en büyük kabuslarından biri de çikolata kistidir. Peki, çikolata kisti neden olur, ne anlama gelir, belirtileri nelerdir, tedavisi nasıl yapılır?
Çikolata kisti nedir? Çikolata kisti neden olur?
Çikolata kisti, eski kanla dolu bir yumurtalık kistidir. Çikolata kistleri, endometriyal benzeri dokular yumurtalıklarda keseler oluşturduğunda ortaya çıkar. Endometriozisi olan kişilerin yüzde 20 ila 40'ında çikolata kistleri gelişir. Endometriozis çikolata kistlerine neden olur. Endometrial doku rahmi kaplar ve endometriozis bu dokunun rahmin dışında da büyümesine neden olur.
Endometriyal doku yumurtalıklara, fallop tüplerine ve mesane gibi yakın organlara bağlanabilir. Bu, ağrılı, ağır dönemlere neden olabilir ve etkilediği organlara da zarar verebilir. Doktorlar, endometriyal dokunun vücudun diğer bölgelerine ne kadar yayıldığına göre endometriozisi aşamalara ayırır. Aşama 3 ve 4 en şiddetli olanlardır.
Endometriozisi olan bir kişi tedavi edilmezse durumu daha da ağırlaşabilir ve çikolata kistleri gelişebilir. Çikolata kistleri eski kan içeren keselerdir. Yumurtalıklara yapışırlar ve yumurtalık fonksiyonunu etkileyebilirler. Bazı durumlarda, çikolata kistleri yumurtalıkların çalışmasını durdurabilir ve böylece hamileliği önleyebilir.
Çikolata kisti neden olur? Endometriozis ve çikolata kistleri için risk faktörleri şunlardır:
Genetik: Ailesinde endometriozis öyküsü olan kişilerde bu duruma yakalanma olasılığı daha yüksektir.
Retrograd adet akışı: Bu, adet kanının vajinadan çıkmak yerine fallop tüplerine doğru ters yönde hareket etmesiyle olur.
Bağışıklık bozuklukları: Bazı bağışıklık sistemi sorunları, özellikle otoimmün bozukluklar, endometriozise neden olabilir.
Yaralanmalar: Rahim veya çevresindeki yapıların hasar görmesi, artan endometriozis riski ile ilişkilidir. Bu yaralanmalar, örneğin sezaryen doğum sırasında meydana gelebilir.
Çikolata kisti belirtileri nelerdir?
Çikolata kistini yalnızca semptomlardan teşhis etmek imkansızdır. Bunun yerine, doktor yumurtalıkları bir ultrason ile incelemelidir. Bu kist tipini kesin olarak teşhis etmek için, bir sağlık uzmanının dokuyu mikroskop altında incelemesi gerekir. Hala emin değillerse, analiz için kistin çıkarılmasını önerebilirler. Çikolata kistinin semptomları endometriozise benzer. İşte, acilen bir uzmana görünmeyi gerektirecek çikolata kisti belirtileri:
- Ağrılı adet dönemleri
- Adet dönemleri arasında açıklanamayan pelvik ağrı
- Cinsel ilişki sırasında ağrı
- Sindirim sorunları
- Ağrılı bağırsak hareketleri
- Ağır adet dönemleri
- Hamile kalma zorluğu.
Çikolata kisti tedavisi nasıl olur?
Tedavi semptomlara ve üreme hedeflerine bağlıdır. Bunlar hamileliği içeriyorsa, tedavinin temel amacı doğurganlığı korumak veya arttırmaktır.
Bazı durumlarda, doktor büyüyüp büyümediğini görmek için kisti beklemenizi ve dikkatlice gözlemlemenizi önerebilir.
Doktorlar, aşağıdaki durumlarda kisti çıkarmak için ameliyat önerebilir:
- Adet dönemlerinde ağrı
- Çok büyüyen kist
- Kısırlık belirtileri
Endometriomalar ve diğer endometriozis semptomları ameliyattan sonra tekrar ortaya çıkabilir, bu nedenle sonuçta birkaç prosedür gerekli olabilir.
Bazen doktorlar, bir yumurtalığı çıkaran ve endometriozis semptomlarından kurtulma sağlayabilen ooferektomi adı verilen bir çikolata kisti tedavisi uygulayacaktır. Ancak doktorlar hamile kalmayı ümit eden kadınlara bu tedaviyi önermemektedir.
Ultrason görüntüleme, doktora bir kistin muhtemelen bir endometrioma olduğunu söyleyebilir, ancak doktor kesin tanıyı ancak kisti mikroskop altında inceledikten sonra yapabilir.
Çok nadiren, ultrasonda endometrioma gibi görünen büyük bir yumurtalık kisti kanserli çıkıyor. Sonuç olarak, doktor 4 santimetreden büyükse, büyüyorsa veya her ikisi birden olan bir kistin çıkarılmasını önerebilir.
