DÜNYA GENELİNDE GRİP SEZONU BEKLENENDEN ERKEN BAŞLADI
Bu kış dünya genelinde grip vakalarında alışılmışın dışında erken bir artış yaşanıyor. İngiltere, Japonya, Güney Kore ve ABD gibi ülkelerden gelen veriler, sezonun normalden daha erken başladığını ve hızla yayıldığını gösteriyor. Sağlık otoriteleri, grip vakalarındaki yükselişin nedeni olarak influenza A’nın H3N2 alt türünün 7 mutasyon geçirmiş yeni bir varyantını işaret ediyor.
Varyantın ilk olarak Avustralya’da görülmesi ve ülkede son yılların en ağır grip sezonunun yaşanması küresel sağlık çevrelerinde alarma yol açtı. Ardından varyant, özellikle hava trafiğinin yoğun olduğu ülkelerde hızla yayılmaya başladı. Mutasyonların bağışıklık sisteminin geçmiş yıllarda geliştirdiği korunmayı kısmen zayıflattığı belirtiliyor.
Uzmanlara göre normalde 1.1–1.2 arasında olan grip virüsünün bulaşma katsayısının 1.4 seviyesine çıkması, yayılma hızındaki belirgin artışı açıklıyor.
AŞI HÂLÂ EN GÜÇLÜ KORUYUCU ARAÇ
Sağlık Bilimleri Üniversitesi’nden Prof. Dr. Seçil Arıca, yeni varyantın hem erken hem de güçlü şekilde ortaya çıktığını ifade ederek grip aşısının önemine vurgu yaptı. Arıca, mevsimsel aşıların varyanta karşı tamamen etkisiz olmadığını belirterek şunları söyledi:
“Çocuklarda da erişkinlerde de belirgin koruyuculuk sağlıyor. Gripten korunmanın en etkili yolu hâlâ aşı olmak. Sezon devam ederken aşı yaptırmak gecikmiş sayılmaz. Aşı, 10–14 gün içinde koruma oluşturmaya başlıyor.”
Arıca’ya göre erken artış gösteren vakalar, kış aylarının ilerleyen günlerinde daha büyük bir dalganın yaşanabileceğine işaret ediyor. Özellikle risk grubundaki kişilerin aşılarını geciktirmemesi öneriliyor.
TÜRKİYE’YE GELMESİ AN MESELESİ
Kulak Burun Boğaz Uzmanı Op. Dr. Tamer Haliloğlu ise kamuoyunda “Frankenstein Gribi” olarak adlandırılan bu yeni varyantın Türkiye’ye ulaşmasının kaçınılmaz olduğunu ifade ediyor. Haliloğlu, dünya genelindeki hızlı yayılmaya dikkat çekerek şu değerlendirmede bulundu:
“Güney Kore ve ABD’de vakalar çok erken arttı. Dünya ulaşımının bu denli hızlı olduğu bir dönemde virüsün Türkiye’ye gelmesi sürpriz değil. Çok yakın zamanda benzer artışı burada da görebiliriz.”
Haliloğlu, özellikle havayolu trafiğinin yoğunluğu nedeniyle varyantın “uçakla gelecek” ifadesinin mecazi bir gerçeklik taşıdığını vurguluyor. Uluslararası seyahat hareketliliği, virüsün ülkeden ülkeye hızla taşınmasında önemli bir faktör olarak görülüyor.
YENİ VARYANT NEDEN ENDİŞE YARATIYOR?
Uzmanlara göre H3N2’nin yeni varyantı üç nedenle dikkat çekiyor:
-
Yüksek bulaşıcılık: Bulaşma katsayısının artması dalga boyunu büyütüyor.
-
Bağışıklığı zorlayan yapı: Geçirdiği mutasyonlar, önceki yıllarda edinilen bağışıklığın gücünü azaltıyor.
-
Erken yayılım: Normalden önce başlayan vaka artışı, sezonun daha uzun ve daha etkili geçebileceğini gösteriyor.
Grip vakalarında erken yükselişin sağlık sistemlerine ek yük getirme ihtimali de uzmanlar tarafından dile getirilen endişeler arasında.
TÜRKİYE İÇİN UZMANLARIN UYARISI
Türkiye, kış aylarının yoğun nüfus hareketliliği, kapalı alan kullanımının artması ve küresel seyahat trafiği nedeniyle risk taşıyan ülkeler arasında görülüyor. Uzmanlar, özellikle yaşlılar, kronik hastalığı olanlar ve çocukların dikkatli olması gerektiğini belirtiyor.
Prof. Dr. Arıca ve Dr. Haliloğlu’nun ortak görüşü, Türkiye’nin mevcut tabloya hazırlıklı olması gerektiği yönünde. Aşılanma oranlarının artırılması, kişisel hijyen tedbirlerinin uygulanması ve grip belirtilerinin hafife alınmaması gerektiği vurgulanıyor.