Erdoğan’dan El Feşir İçin Net Mesaj
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, İstanbul’daki TRT World Forum 2025’te yaptığı konuşmada Sudan’ın Kuzey Darfur bölgesinin merkezi El Feşir’de sivillere yönelik saldırıları kesin bir dille kınadı. Erdoğan, masum insanların hedef alınmasının hiçbir vicdan tarafından kabul edilemeyeceğini vurguladı. Türkiye’nin sivillere yönelik ihlallerin durdurulması için insani ve diplomatik kanalları kullanmaya hazır olduğunu belirterek saldırıların derhal son bulması çağrısında bulundu. Bu yaklaşım, Ankara’nın Afrika’da istikrar ve insani güvenlik temelinde izlediği politikaların devamı niteliğinde değerlendiriliyor.
Sudan Bağlamı ve El Feşir’deki Tablo
Sudan’da ordu ile paramiliter yapı arasındaki çatışmalar uzun süredir ülke genelinde ciddi güvenlik ve insani krizlere yol açıyor. El Feşir özelinde rapor edilen can kayıpları ve büyük çaplı yerinden edilmeler, bölgenin acil koruma ve yardım ihtiyacını artırdı. Erdoğan’ın mesajı, sivillerin korunması, insani erişim koridorlarının güvence altına alınması ve saldırıların sonlandırılması yönündeki uluslararası çağrıları güçlendiriyor. Türkiye’nin ilgili kurumları, sivil kayıpların önüne geçilmesi ve insani yardım kanallarının açılması için uluslararası paydaşlarla iş birliğine hazır olduklarını ifade ediyor.
Gazze Vurgusu ve Medya Güvenliği
Konuşmanın bir diğer ağırlık merkezi Gazze oldu. Erdoğan, bölgede açlığın sivil nüfusa karşı ölümcül bir araç haline getirildiğini ve basın özgürlüğünün ağır bedeller ödediğini vurgulayarak yüksek sayıda gazeteci ölümüne dikkat çekti. Mesajın özünde sivillerin temel ihtiyaçlarına erişimi, çatışma ortamlarında gazetecilerin korunması ve uluslararası insancıl hukuk kurallarının tavizsiz uygulanması gereği öne çıktı. Türkiye, iki devletli çözüm vizyonunu yinelerken Gazze’nin yeniden inşası için kapsamlı destek sunmaya hazır olduğunu belirtiyor.
BMGK Reformu Çağrısı
Erdoğan, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin mevcut yapısının çağın krizlerine karşı etkisiz kaldığını savunarak kurumsal reform ihtiyacını yineledi. Dünya beşten büyüktür ifadesiyle özetlenen bu yaklaşım, temsilde adalet, karar alma süreçlerinde etkinlik ve insani krizlere karşı hızlı müdahale kapasitesinin güçlendirilmesi hedeflerini içeriyor. Türkiye’nin dile getirdiği reform gündemi; veto yetkisinin kullanımına sınırlama, coğrafi ve demografik temsilde denge ve barışa zorlama mekanizmalarının işlerliğini artırma gibi başlıkları kapsıyor.
Bölgesel Sorumluluk ve Küresel Dayanışma
Erdoğan, hiçbir ülkenin sınırları içine kapanarak küresel sorunlardan muaf kalamayacağını vurguladı. Bu perspektif, Türkiye’nin yakın çevresinden Afrika’ya, Karadeniz’den Orta Doğu’ya uzanan geniş coğrafyada diplomasi, arabuluculuk, insani yardım ve kalkınma temelli araçları birlikte kullanma stratejisine dayanıyor. Amaç, çatışmaların yayılmasını önlemek, mülteci akınlarını sınırlamak ve kırılgan bölgelerde istikrarı desteklemek.
Rusya Ukrayna Savaşına Dair Tutum
Konuşmada Rusya ile Ukrayna arasındaki savaş da gündeme geldi. Türkiye, savaşın ilk günlerinden bu yana diyalog kanallarını açık tutma, gıda ve enerji güvenliği risklerini azaltma ve insani girişimleri kolaylaştırma çizgisini sürdürüyor. Daha önce tahıl koridoru tecrübesinde olduğu gibi, pratik ve sonuç odaklı diplomasi Ankara’nın temel aracı olarak öne çıkıyor.
Aile Kurumu ve Dijital Alan Üzerine Mesajlar
Erdoğan, aile kurumunun sosyal medya ve dijital platformlar üzerinden yozlaşma baskısına maruz kaldığını belirterek kültürel değerlerin korunması gerektiğini söyledi. Bu bölüm, konuşmanın güvenlik ve diplomasi ekseninden toplumsal yapıya uzanan geniş bir çerçeve sundu. Vurgu, ifade özgürlüğü ile sorumluluk dengesinin gözetilmesi, çocukların ve gençlerin dijital risklerden korunması ve aile bağlarının güçlendirilmesi yönünde oldu.
TRT World Forum’un Bağlamı
TRT World Forum, uluslararası siyaset, güvenlik, medya ve insani gündemleri masaya yatıran çok paydaşlı bir platform olarak biliniyor. İstanbul’daki 2025 buluşması, çatışmaların yoğunlaştığı ve jeopolitik risklerin arttığı bir dönemde gerçekleştirildi. Forum, karar vericiler, akademi, medya ve sivil toplum temsilcilerini bir araya getirerek politika önerileri üretmeyi, iyi örnekleri paylaşmayı ve kolektif farkındalığı artırmayı amaçlıyor.
Değerlendirme ve Olası Yol Haritası
Erdoğan’ın El Feşir mesajı, çatışma bölgelerinde sivillerin korunmasına yönelik acil eylem çağrısı niteliği taşıyor. Sudan özelinde atılabilecek adımlar arasında ateşkesin tesis edilmesi, insani yardımın engelsiz akışı ve sahadaki ihlallerin izlenmesi gibi somut başlıklar bulunuyor. Gazze bağlamında ise insani koridorların sürekliliği, altyapı onarımı ve iki devletli çözüm vizyonuna dönük diplomatik girişimlerin canlandırılması öne çıkıyor. BMGK reformu gündemi ise daha uzun vadeli ve çok taraflı bir süreç gerektiriyor. Bu süreçte Türkiye, bölgesel istikrar için diplomasi ve insani yardımı birlikte kullanmayı sürdürebilir.
Sonuç
TRT World Forum 2025’te verilen mesajlar, Türkiye’nin insani güvenlik merkezli dış politika yaklaşımının altını çiziyor. El Feşir’de sivillere yönelik saldırıların kınanması, Gazze’de insani standartların savunulması ve uluslararası sistemin yapısal reform talebi, Ankara’nın küresel ölçekte adalet ve barış temelinde daha kapsayıcı bir düzen arayışını yansıtıyor. Bu başlıkların her biri, önümüzdeki dönemde hem diplomasi trafiğinde hem de sahadaki insani girişimlerde belirleyici olmaya devam edecek.