Karpal Tünel Sendromu Nedir?
Karpal tünel sendromu el ve parmaklarda ağrı, uyuşukluk ve karıncalanmaya neden olan yaygın bir nörolojik durumdur. Önkoldan avuç içine kadar uzanan medyan sinirin sıkışması veya sıkışması sonucu ortaya çıkar.
Bilek yaralanmaları, hamilelik veya menopoz sırasındaki hormonal değişiklikler, tekrarlayan bilek hareketleri ve artrit veya diyabet gibi bazı tıbbi durumlar karpal tünel sendromunun gelişmesine yol açabilir. Tedavi semptomların hafifletilmesine ve uzun vadeli sinir hasarının önlenmesine odaklanır ve bilek ateli takmayı, bilek egzersizlerini ve ilaçları içerebilir. Ağır vakalarda cerrahi tedavi gerekebilir.
Yetişkinlerin %1-5'i, en sık 40 ila 60 yaşları arasındaki kişilerde karpal tünel sendromuna rastlanır.
Karpal Tünel Sendromu Belirtileri
Karpal tünel sendromu, ellerde ve bilekte, özellikle başparmak, işaret, orta ve yüzük parmaklarında uyuşma, yanma veya karıncalanma hissi veren ağrıya neden olur. Karpal tünel sendromunun belirtileri genellikle yavaş yavaş ortaya çıkar ve gelip gidebilir. Semptomların başlangıçta geceleri bir veya iki elinizde ortaya çıktığını fark edebilirsiniz, ancak baskın eliniz daha fazla etkilenmiş olabilir.
Karpal tünel sendromunun diğer yaygın semptomları şunlardır:
- Avuç içi ve el bileğinde ön kola yayılan ve özellikle bileğin bükülmesini veya esnetilmesini gerektiren aktiviteler sırasında fark edilen ağrı, karıncalanma veya yanma hissi
- Parmaklarda şişkinlik hissi
Durum ilerledikçe belirtiler şunları içerebilir:
- Gün içerisinde parmaklarda karıncalanma hissi
- El(ler)de ve bilek(ler)de geceleri kötüleşen ağrı
- Parmaklarda hareket aralığının (hareket) azalması
- Kalem kullanmak, gömleğin düğmelerini iliklemek veya küçük nesneleri tutmak gibi ince motor görevlerini gerçekleştirmeyi zorlaştırabilecek zayıflamış kavrama
- Parmak uçlarında sıcaklığa karşı hassasiyet kaybı (örn. sıcak ile soğuk arasındaki farkı hissedememek).
Karpal Tünel Sendromu Nedenleri
Karpal tünel sendromu, el bileğindeki üç ana sinirden biri olan medyan sinirin sıkışması veya sıkışması sonucu ortaya çıkar. Avucunuza baktığınızda karpal tünelin içinden birçok tendonun, kan damarının ve medyan sinirin geçtiği koruyucu, dar bir yol olduğunu hayal edebilirsiniz. Tendonlar parmaklarınızı hareket ettirmenize yardımcı olurken, medyan sinir elinizden beyninize sinyaller taşıyarak elin küçük kaslarındaki kasılmaların sıcak ve soğuk sıcaklık gibi hisleri hissetmesini sağlar.
Karpal tünel daraldığında veya tendonları çevreleyen doku iltihaplandığında veya şiştiğinde, medyan sinire baskı yapar ve kan akışını azaltır. Bu durum parmaklarda ve elde ağrı, yanma, karıncalanma, uyuşma gibi belirtilere yol açar.
Karpal Tünel Sendromu Tedavisi
Karpal tünel sendromunun tedavisi semptomları hafifletmeye, el fonksiyonunu iyileştirmeye ve daha fazla sinir hasarını önlemeye odaklanır. Spesifik tedavi yaklaşımı semptomların şiddetine ve sinir hasarına bağlıdır.
Yaşam Tarzı Değişiklikleri
Günlük aktivitelerinizde küçük ayarlamalar yapmak, bileğinizdeki gerilimi en aza indirerek belirtilerin azaltılmasına yardımcı olabilir.
Elinizi rahat kullanmak üzere iş ortamında değişiklik yapın.
Bileklerdeki gerilimi azaltmak için tasarlanmış yardımcı cihazlar veya ergonomik aletler kullanın
Mümkün olduğunca tekrarlayan el ve bilek hareketlerinden kaçının ve tekrarlayan görevleri yerine getirirken düzenli aralar verin.
Ağrıyı ve iltihabı azaltmak için bileğinize buz/soğuk kompres uygulayın.
Bilek ateli kullanın.
Bilek Egzersizleri
Karpal tünel egzersizleri sertliği azaltmaya, esnekliği artırmaya ve bileği çevreleyen kasları güçlendirmeye yardımcı olabilir. Bileklerinizdeki gerilimi azaltmak ve medyan sinir üzerindeki baskıyı hafifletmek için günde birkaç kez esneme ve egzersizler yapabilirsiniz. Sağlık uzmanınız sizi bir fizyoterapiste yönlendirebilir veya karpal tünel sendromu için özel egzersizler önerebilir.
Bunların dışında doktor uygun görürse ameliyat, cerrahi işlem ve ilaç tedavisi uygulayabilmektedir.
