MES, üretim yürütme sistemi şeklinde bilinmektedir. Üretimde kullanılan her çeşit metotla aracın toplandığı, çevrim içi olarak uyumlanan bilgisayar destekli bir sistem şeklinde ifade edilmektedir. Üretim operasyonlarının pek çok alanında insan müdahalesine ihtiyaç duymadan çalışabilmektedir. Üretimin gözetim altında sürdürülebilir halde olması için birtakım temel fonksiyonlar sunulmaktadır. Üretim aşamasında kullanılan her türlü metot ve aracın toplu şekilde çevrimiçi ortamda veri akışının sağlandığı bilgi sistemi şeklinde değerlendirilebilmektedir.
Mes’in ana amacı imalat süreçlerini en iyi şekilde yönetmek adına gerçek bilgiye ulaşmak ve bu sayede üretim çıktılarını iyileştirmektir denebilir. Atölye veya fabrikalarda gerçekleşmekte olan üretime bağlı tüm etkinlikler MES sayesinde takip edilebilmektedir. Üretim yürütme sistemi oldukça geniş kapsamlı bir program üzerinde işleyiş sağlamaktadır. Ayrıca çeşitli fonksiyonlara sahip olması nedeniyle kontrollü bir üretim akışının sürmesine imkan sağladığını ifade etmek mümkündür.
MES Sisteminin Öncelikli Amaçları
MES, üretimde oldukça etkili bir yere sahiptir. Üretim tesisleri; devamlı artan rekabetin, gelişen müşteri taleplerinin ve operasyonel çeviklik gerekliliğinin getirdiği zorluklarla karşı karşıya denebilir. Böylesine dinamik ve zorlu bir ortamda MES, üretim süreçleri üzerinde gerçek zamanlı görünüm ve kontrol sağlayarak optimum performansın artırılmasında etkilidir. Üretim faaliyetlerinin durumunu takip etmek ve analiz etmek için makineler, operatörler, sensörler gibi çeşitli kaynaklardan veri toplayan kapsamlı bir yazılım sistemi fonksiyonundadır.
MES sisteminin ilk amacı, en doğru kararı verip üretim çıktısını optimize etmektir. Fabrikalarda kullanılmasıyla birlikte üretim hatlarından alınan kıymetli veriler yöneticiler için darboğazları belirlemesine, planlanmamış duruşları minimum düzeye indirmesine ve veriye dayalı hızlı karar almasına imkan sağlar. Üretim yönetim sistemi özellikle pandemi sonrası ön plana çıkan kaynak tahsisini, iş yükü dengelenmesini ve zamanında teslimatları kolaylaştırıp üretkenliğin ve karın artmasına yardımcı olmaktadır.
Temel fonksiyonları ele alındığında bakım yönetimi de bunlar arasında yer almaktadır. Üretimi engelleyecek herhangi bir pürüz oluşmaması açısından bu fonksiyonun kullanımı oldukça önemli bir yerde bulunmaktadır. Üretim yönetim sisteminin uygulanabilir halde olması, sistemin tüm fonksiyonlarından yararlanmayı ve işlevlerin avantajlarını değerlendirmeyi sağlamaktadır. Üretim alanında meydana gelen atıkların azalması, çalışma ve işleyiş süresinin artması, çeşitli zamanlama türlerinden faydalanılması gibi önemli noktalar bulunmaktadır.
MES Sisteminin Üretim Operasyonlarındaki Yeri
MES sisteminin üretim operasyonlarının kritik bir parçası olmasının nedenleri bulunmaktadır. Bu nedenler şu şekilde sıralanabilir;
· Geliştirilmiş kalite kontrol
· Artan çalışma süreleri
· Azaltılmış envanter
· Kağıtsız atölye
· Gelişmiş ürün takibi
Gelişen teknoloji ve var olan endüstri trendleri, çağdaş üretim ortamında sistemin geleceğini belirleyen faktörlerdir. Bununla beraber sistemin yeni üretim yürütme sistemlerini etkileyen temel gelişmeleri ve teknolojik ilerlemeleri de değerlendirmek faydalı olacaktır. Bulut teknolojisi bunlardan biri olarak ele alınabilir. Diğer pek çok iş operasyonunda olduğu gibi, bu sistem de bulut bilişim tarafından dönüştürülmüştür. Bu bulut tabanlı sistemin özelliğinin, çözümleriyle ölçeklenebilirlik ve düşük altyapı maliyetine ek olarak, çok fazla esneklik olduğunu belirtmek gerekir.
Bir diğer temel gelişme büyük veri analitiği olarak ele alınabilir. Büyük veri analitiği, MES sistemi tarafından üretim esnasında toplanan büyük hacimli bilgilerin işlenmesi ve analiz edilmesinde kullanılmaktadır. Bu da geçmişte ne olduğunu, neden böyle olduğunu ve gelecekte aynı olma olasılığının en yüksek olduğunu gösteren bazı değerli sonuçların çıkarılması demektir.
Bu tür bilgilerin oldukça işe yaradığı bilinmektedir. Aynı şekilde bu bilgiler ışığında, üretim operasyonlarının en iyi şekilde nasıl yürütüleceğine dair bilinçli kararlar alınmasının yanında prosedürlerin sürekli iyileştirilmesine ve optimize edilmesine imkan tanınmaktadır.
