Stoltenberg’in “On My Watch” Kitabında Erdoğan Görüşmesi
Eski NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, 2014-2024 dönemini ele aldığı On My Watch: Leading NATO in a Time of War adlı kitabında Türkiye ve Cumhurbaşkanı Erdoğan ile ilgili hatıralarını da paylaştı.
Özellikle Erdoğan ile arasında geçen samimi anılar dikkat çekici: geleneksel bardaklarda çay, mısır koçanları, sohbet… Stoltenberg bu görüşmeden şu sözlerle bahsediyor:
“Mısır sezonundayız, o halde mısır yiyeceğiz.” şeklinde bir davet aldım… 8-10 kişi kadardık; herkes neşeyle mısırlarını yedi.
Bu anekdot, kitabın diplomasi kadar “insan boyutunu” da içerdiğini gösteriyor.
Türkiye’nin İttifak İçindeki Rolü
Kitapta Türkiye’nin NATO için neden önemli olduğuna dair vurgular da yer alıyor. Stoltenberg, Erdoğan için:
“Konulara derinlemesine hakim olan, kararlı ve bilgili bir adam.” ifadesini kullanıyor.
Stoltenberg ayrıca Türkiye’nin terörle mücadeledeki yükünü şöyle dile getiriyor:
“Türkiye’nin NATO ülkeleri arasında en çok terörden etkilenenlerden biri olduğu inkar edilemez.”
Suriye-kuzeyindeki güvenlik meseleleri, YPG/PKK tartışmaları, Türkiye’nin NATO üyeliği süreci ve İskandinav ülkelerinin katılımı gibi başlıklar kitabın dikkat çeken bölümleri.
İstanbul ve Erdoğan’la Yapılan Görüşme
Stoltenberg, 2019 yılında İstanbul ziyaretini ve Erdoğan ile Boğaz turunu da anlatıyor. İstanbul’u şöyle tanımlıyor:
“Doğu ile Batı arasında, ruhani ve dünyevi arasında, Hristiyanlık ve İslam arasında; kültürel ve ticari alışverişin yanı sıra savaşların ve çatışmaların olduğu bir yer.”
Bu görüşmede Erdoğan’ın Çamlıca Camisi’nden, Türkiye’nin stratejik konumundan hareketle yaptığı değerlendirmelere kadar pek çok detay yer alıyor.
Kitaptaki Diplomatik Hatırlatmalar
Stoltenberg yalnızca anekdotlarla yetinmiyor; kitabında NATO’nun karşılaştığı diplomatik sorunları da irdeliyor. Örneğin Rusya-Ukrayna savaşı, Afganistan’dan çekilme, Washington’daki “defetist” tutum gibi başlıklar öne çıkıyor.
Türkiye özelinde de, Erdoğan’ın:
“Siz de bunu daha önce kabul etmiştiniz. Neden fikrinizi değiştirdiniz?”
şeklindeki çıkarımları yer alıyor.
Neden Önemli?
-
Bu kitap, NATO Genel Sekreterliği görevini yürütmüş bir isimden, dönemin perde arkasını ve önemli liderlerle ilişkileri anlatan değerli bir kaynak.
-
Türkiye-NATO ilişkilerine dair röportaj, gözlem ve kişisel deneyimleri içeriyor; bu yönüyle hem diplomatik tarihi hem de güncel güvenlik perspektifini birleştiriyor.
-
Erdoğan ile paylaşılan samimi anekdot, siyasetin resmî yüzünün ötesinde “insan temasını” da gösteriyor; bu da kamuoyunun ilgisini çeken bir unsur.
Sonuç
Jens Stoltenberg’in kitabında yer verdiği Erdoğan ile görüşmelerine dair bölüm, sadece bir liderler arası diyalog değil, aynı zamanda Türkiye’nin bir müttefik olarak öneminin de göstergesi olarak okunabilir. Çay eşliğinde mısır koçanı paylaşımı gibi sıradışı anektodlar ise kitabın diplomasi-anlatısının yanı sıra samimi yönünü de ortaya koyuyor.