1.Dünya Savaşı sırasında 18 Mart 1915 tarihinde Osmanlı İmparatorluğunun zaferiyle sona eren Çanakkale Deniz Savaşının yıl dönümü, her yıl Türkiye’de ’18 Mart Çanakkale Zaferi ve Şehitleri Anma Günü’ olarak olarak kutlanıyor. Çanakkale Savaşına, Osmanlı İmparatorluğunun her bölgesinden sadece askeri olan kişiler değil, lise öğrencileri de dahil binlerce kişi gitmiştir.
RESMİ KAYITLARDAN ÇOK DAHA FAZLA ŞEHİT
Savaş sırasında verilen şehitler nedeniyle o yıl Osmanlı İmparatorluğu’nun bir çok coğrafyasında liseler en az 2 yıl mezun verememiştir.
Kayıtlara göre Çanakkale Savaşında 21 bin asker hastanede şehit olurken, 56 bin kişi de savaş anında şehit olduğu ifade ediliyor. Ancak kayıp kişiler hesaba katıldığında Osmanlı İmparatorluğunun resmi kayıtlardan çok daha fazla şehit verdiği düşünülüyor.
1915’TE 338 ÖĞRENCİ, 22 ÖĞRETMEN VARDI
1. Dünya Savaşı sırasında mezun veremeyen liselerden biri de Trabzon Lisesi.
Trabzon Lisesi, 1915 yılında 338 öğrenci ve 22 öğretmene sahipti. Savaşın başlamasıyla birlikte okul, Osmanlı İmparatorluğunun diğer bölgelerindeki liselerde olduğu gibi öğrencilerini gönüllü olarak çeşitli cephelere gönderdi. Kimi doğu cephesinde Sarıkamış’ta, kimisi de batı cephesi Çanakkale’de şehit düştü. Öğrencilerin hiç biri geri dönemedi.
Okulun bu nedenle üst üste 3 yıl mezun veremediği kaydediliyor.
UŞAKLAR TABURU
Trabzon Lisesi öğrencileri ile bu bölgeden savaşa katılmak için yola çıkanların meşakkatli yolculukları ortaya konulan fedakarlığı da gözler önüne seriyor. Trabzon’dan Gülcemal Gemisiyle kemençeler eşliğinde yola çıkan ve 1912 Balkan Savaşına katılan Trabzonluların da hemen hepsi Trabzonludur… Balkan Savaşlarına katılan Uşaklar Taburu ve Fişekler Mangasının Trabzonlu olduğu ifade ediliyor. Bu savaş sırasında yola çıkan 511 kişiden, 509’unun da şehit düştüğü kaydediliyor.
ATATÜRK’ÜN TRABZON NUTKU!
Yurdun her bölgesinde bu gibi bir çok kahramanlık destanı daha sonra Kurtuluş Savaşı yıllarında da kendini tekrarladı.
Atatürk’ün Trabzon’a geldiğinde, bölge insanına verdiği önem ise yazdığı Trabzon Nutku’nda da ortaya konuluyor. Ortahisar Belediyesinin tam metnini kitabe şeklinde Meydan Parkına koyduğu Atatürk’ün Trabzon Nutku’nun en bilinen paragrafı ise şu şekilde: Arkadaşlar, beş yıl önce ilk defa Samsun’a ayak bastığım zaman bana gönül gücü veren vatandaşlarımın ilk safında Trabzonluların bulunduğunu asla unutmayacağım. (Çeşitli kaynaklardan derlenerek yazılmıştır)
