Netanyahu’dan Batı Şeria Oylamasına Geri Adım
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, ABD’den gelen sert açıklamaların ardından, İsrail meclisinde yapılan Batı Şeria’nın ilhakına yönelik ön oylamayı değerlendirdi. Netanyahu, oylamayı “muhalefet tarafından kasıtlı biçimde yapılan bir siyasi provokasyon” olarak tanımladı.
Netanyahu, “Bu tasarı Likud Partisi ve koalisyon ortaklarımız tarafından desteklenmemiştir. Likud’un desteği olmadan böyle bir yasanın geçme şansı yoktur.” ifadelerini kullandı.
Başbakan, söz konusu oylamanın, ABD Başkan Yardımcısı James David Vance’in İsrail ziyareti sırasında yapılmasının da diplomatik açıdan “zamanlaması yanlış bir hamle” olduğunu söyledi.
İsrail Meclisinde Tartışmalı Oylama
İsrail meclisinde yapılan oylamada, Batı Şeria’daki Filistin topraklarının Yahudi yerleşimciler tarafından ilhak edilmesini öngören tasarı, 25 “evet” ve 24 “hayır” oyu ile ön oylamayı geçti.
Evimiz İsrail Partisi Lideri Avigdor Liberman tarafından sunulan ve Maale Adumim yerleşiminin ilhakını öngören ikinci bir tasarı ise 32 “evet” ve 9 “hayır” oyu ile kabul edildi. Ancak her iki tasarının da yasalaşabilmesi için meclisten üç aşamalı oylamadan daha geçmesi gerekiyor.
Netanyahu, oylamanın “gerçek bir politika değişikliği anlamına gelmediğini” ve muhalefetin ABD ile İsrail arasındaki ilişkileri germeyi amaçladığını savundu.
ABD’den Sert Tepki: “Aptalca ve Rahatsız Edici”
Oylamanın hemen ardından açıklama yapan ABD Başkan Yardımcısı James David Vance, yasa tasarısını “rahatsız edici” ve “aptalca” olarak nitelendirdi. Vance, Tel Aviv’den dönüşü öncesi Ben Gurion Havalimanı’nda yaptığı açıklamada, “Bu oylamanın tamamen sembolik olduğu söylendi, ancak açıkçası böyle bir hareketi garip ve gereksiz buluyorum.” dedi.
ABD yönetimi, son dönemde İsrail’in yerleşim politikaları konusunda giderek daha eleştirel bir tavır alıyor. Vance’in açıklamaları, Washington’un İsrail’in Batı Şeria’daki genişleme planlarına sıcak bakmadığını bir kez daha ortaya koydu.
Trump’tan Net Mesaj: “İlhak Olursa ABD Desteği Biter”
ABD Başkanı Donald Trump, Time dergisine verdiği röportajda İsrail’e yönelik uyarılarını yineledi. Trump, “İsrail Batı Şeria’yı ilhak etmeyecek. Eğer böyle bir şey olursa, ABD’nin tüm desteğini kaybeder.” ifadelerini kullandı.
Trump, Arap ülkeleriyle kurduğu diplomatik dengelere dikkat çekerek, “Arap ülkelerine söz verdim. Böyle bir adım şu an için kabul edilemez. Ortadoğu’da istikrarı korumak istiyoruz.” açıklamasında bulundu.
Trump’ın bu çıkışı, Washington’un uzun süredir İsrail’in Batı Şeria üzerindeki egemenlik planlarına mesafeli durduğunu bir kez daha gösterdi.
Netanyahu’dan Diplomatik Denge Mesajı
Netanyahu, ABD ile ilişkilerin İsrail’in güvenliği açısından hayati öneme sahip olduğunu belirterek, “İsrail’in çıkarı, ABD ile stratejik ortaklığını korumaktan geçiyor.” dedi.
Başbakan, muhalefetin oylamayı Vance’in ziyareti sırasında gündeme getirmesini “provokatif bir zamanlama” olarak değerlendirdi. İsrail lideri, hükümetin ilhak konusunda resmi bir adım atma niyetinde olmadığını da vurguladı.
ABD-İsrail İlişkilerinde Gerilim
Washington ile Tel Aviv arasında son dönemde özellikle yerleşim politikaları ve Gazze’ye yönelik operasyonlar konusunda fikir ayrılıkları yaşanıyor. Trump yönetimi, İsrail’in Batı Şeria’daki tek taraflı adımlarının bölgedeki barış çabalarını baltalayabileceği görüşünde.
ABD yönetimi, İsrail’in Filistin topraklarındaki faaliyetlerinin uluslararası hukuk açısından da sorunlu olduğunu belirtiyor.
Muhalefet Hükümeti Sıkıştırıyor
İsrail muhalefeti, Netanyahu hükümetinin ABD baskısıyla geri adım attığını savunuyor. Özellikle aşırı sağ partiler, hükümeti “Filistin karşısında yumuşak kalmakla” suçladı.
Ancak analistler, Netanyahu’nun Batı Şeria’daki ilhak adımlarını erteleyerek, ABD ile diplomatik krizi önlemeyi amaçladığını belirtiyor.
Uluslararası Tepkiler Artıyor
Avrupa Birliği ülkeleri de İsrail meclisinde yapılan oylamayı endişeyle karşıladı. Brüksel’den yapılan açıklamada, “Batı Şeria’da yapılacak her türlü tek taraflı ilhak girişimi uluslararası hukukun ihlalidir” ifadesine yer verildi.
Filistin Yönetimi ise meclis oylamasını “Filistin halkının varlığına yönelik açık bir saldırı” olarak değerlendirdi ve uluslararası topluma İsrail’e karşı diplomatik adımlar atma çağrısı yaptı.
Bölgesel Denge Yeniden Şekilleniyor
Uzmanlara göre, Batı Şeria oylaması hem İsrail iç siyasetinde hem de uluslararası arenada önemli bir kırılma noktası oluşturdu. ABD’nin açık uyarısının ardından Netanyahu’nun geri adımı, İsrail’in Washington’la yaşanacak bir diplomatik krize girmemek için denge politikası izlemeye çalıştığını gösteriyor.