Türkiye’de dolandırıcılık artık telefonla “bankadan arıyoruz”la başlamıyor — yapay zekâ destekli sesler, sahte videolar ve sosyal medyada kurulan güven tuzaklarıyla geliyor. Uzmanlar, son bir yılda “deepfake” görüntülerle yapılan para dolandırıcılığının iki kat arttığını, özellikle çocuklar ve yalnız yaşayan yetişkinlerin hedefte olduğunu belirtiyor.
Avukat Ümmehan Ergüven, bu konuda topluma açık bir uyarıda bulunuyor:
“Artık dolandırıcılık, sadece paranızı değil, duygularınızı da hedef alıyor. 13 yaşındaki bir çocuk bile sosyal medya üzerinden sahte arkadaşlıklarla kandırılabiliyor. Çocuğunuzun bir ‘arkadaşına’ güvenip konum paylaşması, ya da küçük miktarda para göndermesi, çok daha büyük bir suistimalin kapısını aralayabilir. Aileler artık çocuklarının sadece ödevlerini değil, ‘arkadaş listelerini’ de takip etmeli.”
Ergüven, son dönemde artan “ses klonlama” ve “duygusal yatırım” dolandırıcılıklarına da dikkat çekiyor:
“Bir anne, oğlunun sesini taklit eden bir dolandırıcının ‘Anne beni kaçırdılar’ diye aramasıyla 80 bin lirasını kaptırdı. Ses tıpatıp aynıydı. İnsan refleksle inanıyor çünkü kalbe oynuyorlar. Bu artık sıradan suç değil, teknolojik manipülasyon.”
Kripto para dolandırıcılıkları da hız kesmiyor. Sosyal medya üzerinden ulaşılan, “birlikte yatırım yapalım” diyen kişiler, kısa sürede güven ilişkisi kurup ardından sahte uygulamalarla binlerce kişiyi mağdur ediyor.
“Bir müvekkilim, tanıştığı birinin yönlendirmesiyle ‘güvenli yatırım’ yaptığını sanıyordu. Hesap bakiyesinde kâr görünüyordu, ama o sistem tamamen sahteydi. 400 bin TL’sini geri alamadı. Kiminin duygusunu, kiminin açgözlülüğünü kullanıyorlar.”
Ümmü Ergüven, son olarak ailelere ve gençlere çağrıda bulunuyor:
“Kendinizi kandırılmış hissettiğinizde utanmayın, suçluluk duymayın. Bu insanlar profesyonel manipülatörler. Ses, görüntü, duygu, güven — hepsini aynı anda kullanıyorlar. Çocuğunuzun bir ‘oyun grubuna’ katıldığını duyduğunuzda bile ‘kimlerle konuşuyor’ diye sorun. Çünkü o oyun odasının arkasında bir suç örgütü olabilir. Ani, duygusal maddi kararlar vermekten kaçının, kısacık bir süreyi de olsa ‘acaba’ için ayırın.”
Dolandırıcılık suçu, oluşumları ve yasal süreçler hakkında web sitemize göz atabilirsiniz.
