2016 ÖNCESİ GSS BORÇLARI İÇİN KRİTİK DÜZENLEME
TBMM’ye sunulan ve kamuoyunda “11. Yargı Paketi” olarak bilinen kanun teklifinde, milyonlarca kişiyi yakından ilgilendiren Genel Sağlık Sigortası (GSS) borçlarına ilişkin önemli bir madde yer aldı. AK Parti milletvekillerinin imzasıyla hazırlanan teklife göre, 1 Ocak 2016’dan önceki döneme ait ödenmemiş tüm GSS prim borçları tamamen silinecek.
Bu kapsama ayrıca söz konusu borçlara bağlı gecikme zammı, faiz, ceza ve diğer ferî alacaklar da dâhil edildi. Düzenleme hayata geçtiğinde, geçmiş yıllardan kalan borç yükü tamamen ortadan kalkmış olacak.
1 MİLYON 477 BİN KİŞİNİN BORCU SİLİNECEK
Teklifte yer alan hesaplamalara göre, GSS prim borcu silinecek kişi sayısının 1 milyon 477 bin olduğu ifade ediliyor. Böylece gelir testine girmediği için yüksek borçlarla karşılaşan, işsizlik nedeniyle prim ödeyemeyen veya zorunlu sağlık sigortası yükümlülüklerini yerine getiremeyen birçok vatandaş önemli bir rahatlama yaşayacak.
Devlet, bu düzenleme ile toplam 3 milyar 258 milyon liralık alacaktan vazgeçecek. Yapılandırma paketleriyle daha önce ödeme imkânı verilmesine rağmen borcunu kapatamayan vatandaşlar için bu adımın kalıcı bir çözüm olması hedefleniyor.
KİMLER FAYDALANACAK? GELİR TESTİNE GİRMEMİŞ OLANLAR ÖN PLANDA
GSS sistemine göre gelir testi yaptırmayan kişiler en yüksek prim tutarıyla borçlandırılıyordu. Birçok kişi, bu testi yaptırmadığı veya gelir seviyesi düşük olduğu hâlde yüksek primlerle karşı karşıya kaldığı için borçlarını ödeyememişti.
Yeni düzenleme, özellikle şu grupları kapsıyor:
-
Gelir testine girmediği için yüksek borçla karşılaşanlar
-
İşsizlik veya geçim sıkıntısı nedeniyle primini ödeyemeyenler
-
Önceki yapılandırmalara rağmen borcunu kapatamayanlar
-
2016 öncesi dönemde sağlık sigortası kapsamı dışına çıkanlar
Bu kişilerin borçlarının tamamen silinmesi, hem geçmiş yükümlülüklerden kurtulmalarını hem de geleceğe daha borçsuz bir şekilde devam etmelerini sağlayacak.
GSS SİSTEMİ NASIL İŞLİYOR?
2012’de yürürlüğe giren Genel Sağlık Sigortası sistemi, Türkiye’de yaşayan herkesin gelirine göre prim ödemesini veya primlerin devlet tarafından karşılanmasını öngörüyor. Bu sistemde:
-
Gelir seviyesi belirli bir düzeyin altında olanların primleri devlet tarafından ödeniyor.
-
Gelir seviyesi daha yüksek olanlar kendi primlerini ödemekle yükümlü.
-
Belirlenen süre içinde gelir testi yaptırmayanlar en yüksek primden borçlandırılıyor.
Düzenlemenin ana amacı, özellikle gelir testi yaptırmadığı için prim borcu biriken vatandaşların mağduriyetini ortadan kaldırmak.
GEÇİCİ KORUMA ALTINDAKİ YABANCILARA YENİ DÜZEN
Teklifle birlikte yalnızca GSS borçları değil, geçici koruma altındaki yabancılara yönelik sağlık hizmetleri düzenlemeleri de değiştiriliyor. 1 Ocak 2026’dan itibaren, Türkiye’de geçici koruma statüsünde bulunan yabancılardan sağlık hizmetleri için katılım payı alınacak.
Ancak ödeme gücü bulunmadığı tespit edilen kişilerin bu ödemeleri talep etmeleri hâlinde iade edilecek. Böylece hem kamu bütçesi korunacak hem de sosyoekonomik olarak dezavantajlı grupların sağlık hizmetlerine erişiminde sorun yaşaması engellenecek.
Ayrıca düzenlemeye göre, geçici koruma statüsündeki yabancıların özel sağlık kuruluşlarına doğrudan başvurmaları da yasaklanıyor. Bu kişilerin önce kamu sağlık kuruluşlarına yönlendirilmesi amaçlanıyor.
BORÇ SİLİNMESİYLE BÜYÜK RAHATLAMA BEKLENİYOR
GSS borçlarının silinmesi, özellikle gençler, işsizler ve düzensiz gelirli vatandaşlar için büyük bir ekonomik rahatlama sağlayacak. Geçmiş yıllardan kalan borçların tamamen kaldırılması, uzun süredir tahsil edilemeyen alacakların da fiilen kapatılması anlamına geliyor.
Uzmanlara göre bu adım, sağlık sistemine entegrasyonu güçlendirecek ve prim ödeme gücü olmayan vatandaşların gelecekte benzer mağduriyetlerle karşılaşmasının önüne geçecek.
