Çevreyi korumaya yönelik yaptırımlar 2026 yılı itibarıyla önemli ölçüde ağırlaşıyor. Çevre Kanunu’na aykırı davranan kişi ve kuruluşlara uygulanacak idari para cezaları, yeniden değerleme oranı doğrultusunda güncellendi. Resmi düzenlemeyle birlikte gürültü kirliliğinden egzoz emisyonuna, anız yakmadan atık ihlallerine kadar birçok başlıkta ceza tutarları netleşti.
Yeni yılda çevre ihlallerine karşı daha caydırıcı bir politika izleneceği vurgulanırken, konutlardan sanayi tesislerine kadar geniş bir yelpazede yüksek meblağlı yaptırımlar uygulanacak. Yetkililer, düzenlemenin temel amacının çevre kirliliğini azaltmak ve sürdürülebilir yaşamı teşvik etmek olduğunu belirtiyor.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından hazırlanan ve 2872 sayılı Çevre Kanunu kapsamında uygulanacak idari para cezalarını içeren tebliğ Resmi Gazete’de yayımlandı. Tebliğ ile birlikte 2026 yılında uygulanacak ceza tutarları, yüzde 25,49 olarak belirlenen yeniden değerleme oranı esas alınarak güncellendi.
Bu düzenleme doğrultusunda çevreyi kirleten ya da çevresel yükümlülüklerini yerine getirmeyen kişi ve kuruluşlar, önceki yıllara kıyasla çok daha yüksek para cezalarıyla karşı karşıya kalacak.
GÜRÜLTÜ VE TİTREŞİME AĞIR CEZA
Standartlara aykırı şekilde gürültü ve titreşime neden olanlara uygulanacak cezalar da açıklandı. Buna göre 2026 yılında gürültü ihlali yapan konutlar için 13 bin 847 lira idari para cezası kesilecek. Ulaşım araçlarının neden olduğu gürültü ve titreşim için ceza tutarı 41 bin 820 lira olarak belirlendi.
İş yerleri ve atölyelerde gürültü sınırlarının aşılması halinde 139 bin 746 lira, fabrika ve şantiyelerde ise 419 bin 509 lira ceza uygulanacak. Eğlence kaynaklı gürültü ihlallerinde de ceza miktarı 419 bin 509 lira olacak.
EGZOZ EMİSYONUNU İHMAL EDENE BİNLERCE LİRA CEZA
Egzoz gazı emisyon ölçümünü yaptırmayan araç sahipleri, 2026 yılında 17 bin 957 lira ceza ödeyecek. Aracın yönetmeliklerle belirlenen standartlara aykırı emisyona sebep olması durumunda bu ceza 35 bin 936 liraya çıkacak.
Egzoz gazı emisyon kontrol sistemi olmadan motorlu taşıt kullananlara da 17 bin 957 lira ceza uygulanacak. Yetki belgesi olduğu halde mevzuata aykırı ölçüm yapan ya da şartları kaybetmesine rağmen ölçüme devam eden işletmelere ise 71 bin 879 lira idari para cezası kesilecek.
HAVA KİRLİLİĞİ VE TESİSLERE MİLYONLUK YAPTIRIM
Hava kirliliği nedeniyle kurulması ve işletilmesi izne tabi olan tesisleri izinsiz kuran veya işletenlere 839 bin 122 lira ceza uygulanacak. Bu tesislerde emisyon değerlerinin yasal sınırları aşması halinde ceza tutarı 1 milyon 678 bin 359 liraya kadar çıkacak.
Atık alım, ön arıtma, arıtma veya bertaraf tesislerini kurmayan ya da kurup çalıştırmayanlara ise 2 milyon 97 bin 997 lira idari para cezası verilecek. Denizleri kirleten deniz araçlarına yönelik cezalar da groston başına artırıldı.
ANIZ YAKMANIN CEZASI HER DEKAR İÇİN ARTIRILDI
2026 yılında anız yakmanın cezası da yükseltildi. Kanuna aykırı şekilde anız yakanlara her dekar için 698,62 lira idari para cezası uygulanacak. Anız yakma fiilinin orman, sulak alanlara bitişik bölgelerde veya yerleşim yerlerine yakın alanlarda işlenmesi halinde ceza 5 kat artırılacak.
Biyolojik çeşitliliği tahrip edenlere ve özel çevre koruma bölgelerinde kurallara aykırı hareket edenlere ise 699 bin 245 lira cezai işlem uygulanacak.
ATIK, TOPRAK VE SU KİRLİLİĞİNE SERT ÖNLEM
Atıkları mevzuata aykırı şekilde toprağa verenlere 839 bin 122 lira ceza kesilecek. Bu fiilin konutlarla ilgili işlenmesi halinde her konut ve bağımsız bölüm için 20 bin 842 lira ceza uygulanacak. İçme ve kullanma suyu koruma alanlarını kirletenlere ise 1 milyon 678 bin 359 lira idari para cezası verilecek.
Atık toplama, taşıma, depolama ve geri dönüşüm süreçlerinde usulsüzlük yapanlara 782 bin 106 liradan 3 milyon 128 bin 439 liraya kadar ceza uygulanacak. Atıkları kanuna aykırı şekilde ithal edenler ise 2 milyon 607 bin 30 lira ceza ödeyecek.
PLASTİK POŞET VE ÇEVREYİ KİRLETENE CEZA
Plastik poşetleri ücretsiz ya da mevzuata aykırı şekilde veren satış noktalarına, kapalı satış alanının her metrekaresi için 143,75 lira ceza kesilecek. Elektronik ortamda satış yapanlara uygulanacak ceza tutarı ise 26 bin 65 liradan 260 bin 701 liraya kadar çıkabilecek.
Umuma açık alanlarda çevreyi kirletenlere 8 bin 687 lira ceza uygulanacak. Yetkililer, 2026’da çevreye duyarlı davranışların teşvik edileceğini, kurallara uymayanlar için ise taviz verilmeyeceğini vurguluyor.
