Tarım ve Orman Bakanlığı’nın 2025 yılı denetim sonuçlarına göre, 37 firma birden fazla kez hileli ürünle yakalandı. Bu firmalar arasında özellikle zeytinyağı ve bal üreticileri dikkat çekti. Bazı markaların aynı yıl içinde 5 ila 10 kez farklı ürünlerle listelere girdiği tespit edildi.
Yapılan denetimlerde öne çıkan firmalar arasında şu örnekler yer aldı:
-
Vahit Yıldız Balsu adlı üretici, 19 farklı ürünle mayıs ayında listelerde yer aldı.
-
Ertürk Et ve Et Ürünleri Gıda Ltd. Şti., “mekanik ayrılmış kanatlı eti” tespit edildiği için 17 kez ifşa edildi.
-
Baldağ Gıda Sanayi, haziran, temmuz ve eylül aylarında toplam 14 kez listelere girdi.
-
Sonkoz Yağ Gıda Ltd. Şti., sızma zeytinyağına farklı tohum yağları karıştırdığı gerekçesiyle 11 kez listede görüldü.
-
Saf Naturel Bal Gıda Pazarlama Ltd. Şti., bal ve pekmezde yapılan tağşiş nedeniyle 6 kez ifşa edildi.
-
Özdeğirmenciler Gıda Tarım Ltd. Şti. ve Hilal Hayvansal Ürünler Ltd. Şti. de zeytinyağı ve süt ürünlerinde uygunsuzluk nedeniyle birden fazla kez listelerde yer aldı.
-
Zeytinyağı, Bal ve Süt Ürünlerinde Hile Yoğunlaştı
Denetimlerde en fazla uygunsuzluğun zeytinyağı ve balda tespit edildiği bildirildi. Bazı üreticilerin, maliyeti düşürmek amacıyla zeytinyağına farklı tohum yağları karıştırdığı; bal üretiminde ise glikoz şurubu veya sentetik tatlandırıcılar kullandığı belirlendi.
Süt ürünlerinde ise hayvansal yağ yerine bitkisel yağ kullanımı, protein oranını artırmak için katkı maddeleri eklenmesi ve menşei belirsiz süt tozu karışımları öne çıkan hile yöntemleri arasında yer aldı. Uzmanlar, bu tür tağşişlerin özellikle çocuklar, yaşlılar ve alerjik bünyeye sahip bireyler için sağlık riski oluşturabileceğini vurguluyor.
Tüketici Bilinçlenmeli: Etikete Dikkat
Gıda Mühendisleri Odası’ndan yapılan açıklamada, tüketicilerin güvenilir üretici ve markaları tercih etmesi gerektiği vurgulandı. Uzmanlar, ambalaj üzerindeki “Türk Gıda Kodeksi’ne Uygundur” ibaresi, üretim izni numarası ve menşei bilgisi gibi detayların mutlaka kontrol edilmesini öneriyor.
Ayrıca, “çok ucuz” fiyatlarla satılan zeytinyağı ve bal gibi ürünlerde dikkatli olunması gerektiğini belirten uzmanlar, “Doğal ürünün belli bir üretim maliyeti vardır. Gerçek fiyatın çok altındaki ürünlerde hile ihtimali yüksektir.” uyarısında bulundu.
Denetimler Artarak Devam Edecek
Tarım ve Orman Bakanlığı yetkilileri, ülke genelinde yürütülen denetimlerin aralıksız sürdüğünü açıkladı. Denetimlerin sadece üretim aşamasında değil, satış noktalarında da yoğunlaştırıldığı belirtildi. Bakanlık, hileli ürün tespit edilen firmalara para cezası, üretim durdurma ve kamuoyu ifşası gibi yaptırımlar uyguluyor.
2025’in ilk üç çeyreğinde yapılan toplam denetim sayısının 500 bini aştığı, yıl sonuna kadar bu sayının daha da artmasının beklendiği açıklandı. Bakanlık, “gıda güvenliği milli bir meseledir” diyerek hem üreticilere hem de tüketicilere sorumluluk çağrısı yaptı.
Tüketiciler İçin Uyarı ve Bilinçli Alışveriş Çağrısı
Uzmanlara göre, tağşişle mücadelede yalnızca denetim değil, tüketici bilinci de büyük önem taşıyor. Gıda güvenliği uzmanı Dr. Ayşegül Demir, “Tüketicinin, aldığı ürünün menşei ve etiket bilgilerini sorgulaması, şüpheli durumlarda Tarım Bakanlığı’na bildirimde bulunması gerekir. Gıda sahtekârlığıyla mücadele, kamu otoriteleri kadar halkın bilinçli davranmasıyla da mümkündür.” değerlendirmesinde bulundu.
Dr. Demir, ayrıca özellikle internet üzerinden satılan gıdalarda dikkatli olunması gerektiğini vurguladı. “Resmî izin belgeleri ve firma adresi bulunmayan online satıcılardan gıda ürünü alınmamalı. Çünkü bu tür ürünlerde denetim dışı üretim riski çok yüksektir.” dedi.
Güvenilir Gıdaya Erişim Temel Hak
Tarım ve Orman Bakanlığı, yürüttüğü denetimlerle sadece sahte ürünleri tespit etmeyi değil, aynı zamanda tüketici bilincini artırmayı da amaçlıyor. Yetkililer, taklit ve tağşiş yapan firmaların kamuoyuna açıklanmasının, diğer üreticiler için de caydırıcı bir örnek oluşturduğunu belirtiyor.
Gıda güvenliği uzmanları ise, güvenilir gıdaya erişimin her bireyin temel hakkı olduğunu, bu hakkın korunmasının devlet, üretici ve tüketici arasında ortak bir sorumluluk olduğunu ifade ediyor.
