Aydın Ve İzmir Dağlarında Hasat Zamanı
Türkiye’nin önemli kestane üretim merkezlerinden olan Aydın ve İzmir arasında kalan dağlarda, havaların serinlemesiyle birlikte kestane hasadı tüm hızıyla devam ediyor. Özellikle Köşk, Sultanhisar, Nazilli ve Ödemiş ilçeleri arasında kalan dağlık bölgelerde üreticiler, sabahın erken saatlerinden itibaren ağaçlara tırmanarak hasada başlıyor.
Yüksekliği yer yer 60 ila 70 metreyi bulan kestane ağaçlarına tırmanan erkek işçiler, uzun sopalarla dalları silkerek kestanelerin dökülmesini sağlıyor. Ağaçlardan düşen kestaneler daha sonra kadınlar tarafından toplanıyor. Dikenli kabuklarından ayıklanan ürünler, “dökek alanı” adı verilen bölgelerde olgunlaştırılıyor.
Üreticiler Rekolteden Memnun
Bu yılki kestane sezonunun umut verici geçtiğini belirten üreticiler, rekoltenin geçen yıla göre daha yüksek olduğunu ifade ediyor. Kestane üreticisi Ömer Öztürk, sezonun sıcaklar nedeniyle birkaç gün geciktiğini ancak verimin yüz güldürdüğünü belirterek şunları söyledi:
“Bu yıl rekolte güzel. Sıcak hava nedeniyle hasat biraz gecikti ama ağaçlarımız dolu. İşimizden memnunuz, yoksa bu kadar zahmete girilmez.”
Benzer şekilde üretici Sedat Özdemir de yağmurların etkisiyle kestanelerin daha kaliteli hale geldiğini belirtti:
“Geçen haftaya kadar durum kötüydü ama yağmurdan sonra kestaneler toparlandı. Döküntü kestaneler şu an 100-150 TL arasında değişiyor ama kesin fiyat henüz belli değil. Bu sezon beklentimiz yüksek.”
Kadın üreticilerden Ayşe Özdemir ise fiyatların ilerleyen günlerde netleşeceğini söyleyerek, “Daha satmadık, piyasada belirsizlik var. Ne çıkarsa artık nasibimizde o olacak.” dedi.
Zor Koşullar Altında Tehlikeli Bir Meslek
Kestane hasadı, yalnızca üretim açısından değil, iş güvenliği bakımından da en zorlu tarım işlerinden biri olarak biliniyor. 20 metreyi aşan ağaçlara tırmanan işçiler, dengesiz dallarda çalışarak büyük risk alıyor. Emniyet halatlarıyla yapılan bu iş, fiziksel güç ve cesaret gerektiriyor.
Koçak Mahallesi’nden gelen kestane işçilerinden Atıf Ak, bu işin kolay olmadığını vurguladı:
“Kestane silkmek cesaret işi. Ağaçlar yüksek, dallar kaygan. Herkes yapamaz. Risk var ama ekmek parası için mecburuz. Bu sene yevmiyeler 3 bin 500 ile 5 bin TL arasında değişiyor. Ağaç durumuna göre kazanç artabiliyor.”
Gün boyu dağlık arazide çalışan işçiler, hem yükseklikle mücadele ediyor hem de kestanenin dikenli kabukları nedeniyle sık sık yaralanıyor.
“Yevmiye Pahalı Ama İşçi Yok”
Kestane üreticilerinin en büyük sorunlarından biri, her yıl tekrarlayan işçi bulma sıkıntısı. Kadın üretici Naciye Kavas, hem emeğin zor hem de iş gücünün yetersiz olduğunu dile getirdi:
“Ellerimize batıyor, gün boyu diken ayıklıyoruz ama çalışacak işçi bulmak çok zor. Yevmiyeler pahalı, ama parayı verecek durumda da değiliz. Hasat ortalama 20 gün sürüyor, bu süre içinde köy köy dolaşıp işçi arıyoruz.”
Bu durum, üretim maliyetlerini artırırken bazı üreticilerin hasadı zamanında tamamlayamamasına neden oluyor.
Kestane Fiyatlarında Belirsizlik
Geçen yıl kilosu ortalama 130 TL civarında satılan kestanenin bu yılki fiyatı henüz netleşmedi. Piyasadaki belirsizlik, hem üreticilerin hem de tüccarların temkinli davranmasına yol açıyor.
Üreticiler, döküntü kestanelerin 100-150 TL bandında olabileceğini, kaliteli kestanelerin ise ihracatla birlikte daha yüksek fiyatlardan alıcı bulacağını öngörüyor.
İzmir ve Aydın bölgesinden toplanan kestaneler, genellikle Avrupa ülkelerine ihraç edilerek yüksek gelir elde edilmesini sağlıyor. Ancak ihracatın artması için fiyat dengesinin oturması ve işçi maliyetlerinin düşmesi gerektiği belirtiliyor.
Kadınlar Hasadın Görünmeyen Gücü
Dağlarda erkeklerin ağaçlardan kestaneleri döktüğü sırada, kadınlar yerde toplama işini üstleniyor. Saatlerce eğilerek dikenli kabuklar arasından kestaneleri ayıklayan kadın işçiler, hasadın en zorlu kısmını yürütüyor.
Kadın işçiler, özellikle ellerini korumak için kalın eldivenler taksa da, diken batması ve yorgunluk en büyük sorunları arasında yer alıyor. Buna rağmen, “Aile bütçesine katkı sağlamak için çalışmak zorundayız” diyerek üretimin devamına katkı sağlıyorlar.
Hasat 20 Gün Sürecek
Bölgedeki kestane hasadının yaklaşık 20 gün süreceği tahmin ediliyor. Üreticiler, bu süre içinde olabildiğince fazla ürün toplayarak pazarlara ve ihracatçılara göndermeye çalışıyor.
Yetkililer, bölgenin kestane üretimi açısından Türkiye’nin en verimli alanlarından biri olduğunu, bu yıl rekoltenin yüksek olmasıyla birlikte hem iç piyasa hem de ihracat açısından olumlu bir sezon beklediklerini belirtiyor.
