Tıpta adı ‘’Nefrolitiazis’’ olarak isimlendirilen bu hastalığın, fiziksel özellikleri kişiden kişiye değiştiği gibi, kimyasal oluşum içeriği de farklılık gösterir.
- Kalsiyum taşları (En sık rastlanan türüdür),
- Ürik asit taşları (Erkeklerde daha sık görülür),
- Enfeksiyon taşları (Kadınlarda daha sık görülür)
- Sistit taşları (çoğunlukla ailevi kaynaklı), olmak üzere farklı çeşitleri vardır.
Böbrek Taşı Düşürme Belirtileri
Böbrek taşı; bazı olgularda belirti vermediği gibi, bazen de idrar yolunda ciddi tıkanmaların sebep olduğu yakınmalar ile kendini belli eder. Hasta birey bunlardan biri ile karşılaştığında, acilen sağlık kuruluşuna başvurmalıdır.
Böbrek taşı düşürme belirtileri arasında, en sık rastlanan semptom ağrıdır. Ağrıya bulantı/kusma eşlik eder. Ancak taşın fiziksel özelliğine göre ağrısız, orta derecede ağrı veya şiddetli ağrı olarak sınıflandırmak mümkündür.
Şiddetli Ağrı: Doğum sancısı ile benzerlik gösteren ağrı, periyodlar halinde başlamaktadır. Kişi rahat hareket edemez ancak belirli pozisyonlarda azalma gözlenir. İdrar yolunda ani basınç olmasına rağmen, normal idrar çıkışı sağlanamaz. Kaburgaların alt kısmından kalçaya kadar uzanan bölgede, bıçak saplanır tarzda ağrılar hissedilir.
Erkeklerde böbrek taşı, şiddetli testis ağrısına neden olabilir. Ağrıya kanlı idrar, ateş, bayılma, şiddetli bağ ağrısı, gibi belirtiler eşlik ediyorsa, vakit kaybetmeden doktora başvurulmalıdır.
Orta Derecede Ağrı: Ağrı ile birlikte;
- Bulantı-kusma,
- Baş ağrısı,
- İdrar miktarında artma/azalma,
- Ağrılı idrar yapma,
- Halsizlik,
- Yorgunluk,
- İştahsızlık,
- El ve ayaklarda ödem varlığı, gibi belirtiler gözlemlenir. Kişi dayanamayacak kadar ağrı çekmez. Fakat git gide artar belirtiler varsa ve kolik tarzı ağrılar başlıyorsa bunlar aciliyet göstergesidir. Sağlık kurumuna başvurulması gerekir.
Ağrısız: Çoğunlukla boyutu küçük olan taşlar ağrı yapmaz. Varlığına, farklı bir hastalık teşhisi sırasında şans eseri rastlanır.
Böbrek Taşı Karın Şişliği Yapar mı?
Karın şişliği, böbrek taşı belirtileri arasında yer almaktadır. Ancak her zaman için karın şişliği belirtisi taşın varlığı anlamına gelmez. Farklı hastalıkların yan etkisi olarak da ortaya çıkmaktadır.
Böbrek Taşı Tedavisi
Tedavi yöntemi planlanırken; hastanın belirtileri, taşın fiziksel ve kimyasal oluşum özellikleri, sağlık kurumunda uygulanan tedavi seçenekleri ve sunmuş olduğu imkanlar, hekimin kendi tercihi ve tecrübesi, hastanın kendi seçimleri gibi faktörler değerlendirilerek bir kanıya varılır.
Bazı taşlar kendiliğinden atılır. Ciddi rahatsızlığa neden olmuyorsa, düzenli gözetim şartı ile tedavi önerilmemektedir. Hekim detaylı bir aile öyküsü alarak, hastanın tıbbi geçmişini sorgular. Ancak kişide başka bir hastalık söz konusu ise ekstra tedavi planlar. Kişiye çok rahatsızlık vermeyen böbrek taşı, ilaç yardımı ile de düşürülebilir.
Önceki tedaviler başarısız olmuşsa, taşın boyutu giderek artıyor ve enfeksiyon açısından risk var ise böbrek taşı ameliyatı yapılabilir. Günümüz şartlarında, cerrahi girişimlerin avantajı oldukça fazladır. Kısa sürede iyileşme, sağ kalım oranında artma, hastanede kalım süresi kısalması ve kozmetik açıdan başarı sağlanması gibi olanaklar artmıştır.
Böbrek Taşı Ağrısına Ne İyi Gelir?
Böbrek taşına ne iyi gelir sorusu, birçok hasta tarafından sık sorulan sorulardandır. Yaşam tarzında birtakım değişiklik yapmak her zaman kalıcı çözüm sağlayacaktır. Zararı dokunabilecek besinlerden uzak durulduğu taktirde şikayetler azalır.
- Beslenme düzenini; tuz kısıtlaması yapılarak, lifli gıdalar, sebze ve meyve açısından zengin besinlerle desteklemek gerekir. Böylelikle böbrek taşı tekrarlama riski de azalır.
- Her gün yaklaşık 2.5-3 litre sıvı tüketimi ve PH değeri nötr olduğu için süt tüketimi oldukça öneme sahiptir.
- Kabak çekirdeği, pirinç, yumurta, maydanoz gibi besinler tüketmek, düşük okzalat içeriğinden dolayı ağrıyı hafifletir. Özellikle limon gibi turunçgiller, idrarın asidesini düşürdüğü için çokça tercih edilmelidir. Ancak kararında alınmayan C vitamini taş oluşumuna neden olur.
- Kafein, alkol, kakao, çikolata, pancar, bamya, ıspanak tatlı patates gibi besinler şikayetleri arttıracağı için tercih edilmemesi gereken besinlerdendir. Bununla beraber gümüş balığı, hamsi ve sardalya gibi balık türleri, midye, kırmızı et, sakatatlar pürin içerdiği için yararından çok zararı dokunabilir.
İp atlamak, zıplamak gibi evde rahatlıkla uygulanabilecek birkaç egzersiz ile ve uygun beslenme planı hazırlayarak böbrek taşı düşürmek mümkündür. Fakat taşın oluşum yerine göre değişkenlik gösterir. Bazı durumlarda takviye alınması gerekir.
