DSÖ: M Çiçeği Virüsü Klad 1b Varyantı Yayılıyor
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), M çiçeği virüsünün (mpox) yeni varyantı olan klad 1b’nin Afrika kıtası dışına yayıldığını ve endişe verici bir durumun sürdüğünü bildirdi.
Örgüt, varyantın İtalya, Malezya, Hollanda, Portekiz, İspanya ve ABD gibi ülkelerde, yakın zamanda seyahat geçmişi olmayan kişilerde tespit edildiğini duyurdu.
Klad 1b Varyantı Afrika’nın Ötesine Geçti
DSÖ’nün yayımladığı son rapora göre, M çiçeği virüsünün bütün alt türlerinin küresel ölçekte dolaşımı devam ediyor.
Raporda, “Salgın hızla kontrol altına alınmazsa virüsün yayılımı artabilir.” ifadelerine yer verildi.
Örgüt, özellikle klad 1b varyantının Afrika dışına çıkmasının, virüsün yeni bir küresel yayılım evresine girdiğini gösterdiğini vurguladı.
DSÖ, sağlık otoritelerine “vakaları hızlıca izole etme, temaslı takibini güçlendirme ve aşılama programlarını genişletme” çağrısında bulundu.
Avrupa ve Asya Ülkelerinde Yeni Vakalar
Rapora göre İtalya, Malezya, Hollanda, Portekiz, İspanya ve ABD’de son haftalarda M çiçeği vakaları tespit edildi.
Bu vakaların dikkat çekici yönü, seyahat bağlantısı olmadan ortaya çıkmış olmaları.
Uzmanlar, bu durumun yerel bulaşmanın başladığına işaret ettiğini söylüyor.
DSÖ verilerine göre, Eylül 2025 itibarıyla 42 ülke toplam 3 bin 135 doğrulanmış vaka ve 12 ölüm bildirdi.
Vakaların yüzde 80’inden fazlası Afrika bölgesinde kaydedildi.
Afrika’da Yayılım Sürüyor
Sadece son 6 hafta içinde 17 Afrika ülkesinde 2 bin 862 yeni vaka doğrulandı ve 17 kişi yaşamını yitirdi.
DSÖ, virüsün özellikle Kongo Demokratik Cumhuriyeti, Uganda ve Ruanda gibi ülkelerde hızla yayıldığını belirtti.
Kıtada sağlık altyapısının yetersiz olması ve erken teşhis imkanlarının kısıtlılığı, salgının kontrolünü zorlaştırıyor.
M Çiçeği Virüsünün Türleri
M çiçeği virüsünün (mpox) iki genetik alt türü bulunuyor: Klad I ve Klad II.
-
Klad I, genellikle Orta ve Doğu Afrika’da görülüyor ve daha ağır seyreden vakalarla ilişkilendiriliyor. Bu tür, yüksek ateş, yaygın döküntü ve ölüm riskiyle biliniyor.
-
Klad II ise daha çok Batı Afrika’da rastlanıyor ve genellikle hafif semptomlarla atlatılıyor. 2022’deki küresel mpox salgını, bu varyanttan kaynaklanmıştı.
Yeni tespit edilen klad 1b, DSÖ uzmanlarına göre klad I’in daha agresif bir alt türü.
Bu varyantın, daha hızlı bulaşma kapasitesine ve daha ağır semptomlara neden olduğu belirtiliyor.
Uzmanlardan Küresel Uyarı
DSÖ yetkilileri, “Klad 1b varyantı kıtayı aştı. Bu durum küresel bir sağlık tehdidine dönüşmeden kontrol altına alınmalı.” uyarısında bulundu.
Uzmanlar, virüsün insandan insana bulaşma hızının artması, seyahat geçmişi olmayan kişilerde görülmesi ve yeni ölüm oranları nedeniyle ciddiyetle takip edilmesi gerektiğini vurguladı.
Küresel sağlık otoriteleri, erken tanı, aşılama ve izolasyon tedbirlerinin vakit kaybedilmeden uygulanması gerektiğini belirtiyor.
Önlemler ve DSÖ Tavsiyeleri
DSÖ, ülkelerden şu önlemleri hızla uygulamaya koymalarını istedi:
-
Şüpheli vakalarda laboratuvar test kapasitesinin artırılması,
-
Temaslı takibinin etkin yürütülmesi,
-
Risk iletişimi kampanyalarıyla halkın bilgilendirilmesi,
-
Sağlık personeline yönelik özel koruyucu önlemlerin alınması.
Ayrıca DSÖ, klad 1b varyantına karşı geliştirilen aşıların etkinliğinin test edildiğini, mevcut mpox aşılarının sınırlı koruma sağladığını belirtti.
Sonuç: Küresel Alarm Sürüyor
M çiçeği virüsü, 2022’deki salgından sonra yeniden uluslararası halk sağlığı gündeminin merkezine yerleşti.
DSÖ, önümüzdeki aylarda vaka sayılarının artabileceği uyarısında bulunarak, “Küresel iş birliği ve hızlı müdahale, salgının kontrolü için kritik öneme sahip.” açıklamasında bulundu.
