EVİN ALTINDAN ÇIKAN 1800 YILLIK SIR
Fransa’nın küçük bir köyünde yürütülen arkeolojik kazılar, Roma dönemine ait son yılların en dikkat çekici keşiflerinden birine sahne oldu. INRAP uzmanlarının yaptığı kazılarda, antik bir evin zeminine gömülmüş üç büyük seramik kap tespit edildi. Bu kapların içinde kilolarca Roma sikkesi bulunması, yapının sıradan bir meskenden çok, gizli bir banka olarak kullanılmış olabileceğini ortaya koydu.
Keşif, Roma döneminde kırsal yaşamın ekonomik boyutlarına dair önemli bir pencere açtı.
İLK KAPTAN 38 KİLO SİKKE ÇIKTI
Kazı ekibinin açığa çıkardığı ilk kap, yaklaşık 38 kilogram ağırlığında para barındırıyordu. Bu miktarın 23–24 bin adet antik sikkeye denk geldiği açıklandı.
İkinci kap ise daha da ağırdı: Tam 50 kiloya ulaşan kapta 18–19 bin adet sikke olduğu tahmin edildi.
Üçüncü kap büyük ölçüde boş çıktı, yalnızca dibinde birkaç sikke bulundu.
Genel toplamda 40 bini aşkın Roma sikkesi gün yüzüne çıkarıldı.
Sikkelerin MS 280–310 yılları arasına tarihlendiği, hatta bazı paraların o dönemde bağımsız bir yönetim oluşturan Galyalı İmparatorları tasvir ettiği belirlendi.
GİZLİ BİR BANKA SİSTEMİ KULLANILMIŞ
Arkeologlara göre bu gelişme, tipik bir gömü hazinesinden oldukça farklı özellikler taşıyor. Seramik kapların bir evin içine, özel olarak kazılmış çukurlara yerleştirildiği; kap ağızlarının ise zeminin tam hizasına gelecek şekilde kapatıldığı anlaşıldı.
Bu düzenek sayesinde ev sahipleri kaplara kolayca ulaşabiliyor, gerektikçe para ekleyip çıkarabiliyordu.
Uzmanlar bu sistemin, antik dönemde bir tür “ev tipi sabit mevduat hesabı” ya da gizli kasa işlevi gördüğünü belirtti.
Böylesine düzenli bir para saklama yöntemi, o dönem insanlarının birikim alışkanlıkları ve finansal davranışları hakkında yeni ipuçları sunuyor.
ROMA EKONOMİSİNE IŞIK TUTACAK BİR KEŞİF
Fransa’nın kırsal bir bölgesinde yaşayanların bu kadar büyük miktarda birikime sahip olması arkeologları şaşırttı. Bu durum, Roma döneminde kırsal kesimde bile ticaretin ve ekonomik hareketliliğin yüksek olduğunu düşündürüyor.
Uzmanlar, sikkelerin tek tek incelenmesiyle dönemin enflasyon oranları, ticari ilişkileri, para birimi reformları ve ekonomik dalgalanmaları hakkında çok daha ayrıntılı bilgi elde edilebileceğini belirtiyor.
SİKKELER AYRI AYRI ANALİZ EDİLECEK
INRAP ekibi, 40 bini aşkın sikkeden oluşan bu dev koleksiyon üzerinde detaylı inceleme başlattı. Her bir sikkenin metal analizi yapılacak, üzerindeki imparator portreleri ve darphane işaretleri sınıflandırılacak.
Bu analizler, Roma İmparatorluğu’nun son dönemlerinde yaşanan ekonomik karmaşayı, bölgesel para politikalarını ve değeri hızla değişen metal içeriklerini anlamaya yardımcı olacak.
TARİHSEL AÇIDAN ÖNEMİ BÜYÜK
Keşif, Roma’nın kırsal bölgelerindeki gündelik hayatı anlamak açısından da büyük önem taşıyor. Paraların bir evin altında bu kadar sistemli biçimde saklanmış olması, antik dönemde finansal güvenliğin nasıl sağlandığına dair önemli soruları gündeme getiriyor.
Araştırmacılar, yapının bir aileye ait olabileceği gibi, bölge halkının ortak kullanımına açık küçük çaplı bir "özel banka" görevi görmüş olabileceğini de değerlendiriyor.
KAZILAR DEVAM EDECEK
Kazı çalışmalarının önümüzdeki aylarda da sürmesi bekleniyor. Uzmanlar, evin başka bölümlerinde benzer mekanizmalar veya daha fazla saklama alanı bulunabileceğini düşünüyor.
Bu keşfin Roma arkeolojisine yeni bir perspektif kazandıracağı ve dönem ekonomisini anlamada önemli veriler sunacağı belirtiliyor.
