Dünya Sağlık Örgütünün önerisi doğumdan sonra hemen emzirmeye başlanması şeklindedir. Bebeklerin ilk 6 ay sadece anne sütü ile beslenmesi, tamamlayıcı besinlere 6 aydan sonra başlanması, emzirmenin iki yıl ve ötesine kadar uzatılması çocuk sağlığı için artık gerekli hale gelmiştir. Sağlık Bakanlığı ve UNICEF’ in emzirme önerileri de anne sütü ile beslenme yönündedir.

Yenidoğan bebekler için en doğru beslenme şekli kendi annesi tarafından anne sütü ile emzirilmesidir.

Anne sütü; İlk 6 ayda bebeğin ihtiyacının tamamını karşılayabilecek içeriktedir. Bu nedenle ilk 6 ay sadece anne sütü yeterli olup su ya da ek gıdaya ihtiyaç yoktur. 6. Aydan sonra bebeklere artmış enerji ihtiyacını karşılamak için ek gıda başlanması gerekmektedir. Ancak anne sütü ile beslemeye de devam edilmelidir. Anne sütü 6-12 ay arasında bebeğin beslenme ihtiyacının P’ sini karşılar. Emzirmeye 2 yaşa kadar devam edilmelidir. Unutulmamalıdır ki anne sütü ile beslenme bebeğin hem besin hem de ruhsal olarak ihtiyaçlarını karşılar. Annenin, bebeği ile sık sık ten ve göz teması kurması, bebeğin güven duygusunu desteklediğinden çocuk gelişimi açısından oldukça önemlidir.

Anne Sütü ile Beslenmenin Yararları Nelerdir?

Anne sütü beslenmenin hem bebek hem de anne açısından faydaları vardır.

Öncelikle anne sütü her zaman hazırdır, ısı derecesi uygundur. Besin öğesi bileşimi bebek için idealdir.

Bebeği hastalıklardan koruyucu etmenler içerir. Sindirime yardımcı aktif enzimler ve büyüme faktörleri içerir. İçerisinde bebeğin büyüme gelişmesine yardımcı Antioksidanlar ve bağışıklık geliştirici antikorlar bol miktarda bulunur.

Yapılan çalışmalar anne sütü ile belenen çocuklarda ileriki yaşlarda ve erişkin çağda aşırı kilolu /obez olma ve Tip2 diyabet riski daha düşük olduğunun göstermektedir. Ayrıca emzirmenin analjezik (ağrı kesici) etkisi lokal analjezik kullanımına benzer bulunmuştur. Emzirme bebeklerde orta kulak iltihabını önler. İlk 6 ayda anne sütü ile belenme orta kulak iltihaplarında C azalma sağladığı kanıtlanmıştır.

Son çalışmalar ise bebeğin anne sütüyle beslenmesinin faydasına yeni bir boyut kazandırarak; anne sütünün kök hücreler içerdiğini göstermiştir. Günümüzde yapılan çalışmalar, anne sütündeki kök hücreler kullanılarak hastalıklarının tedavisinde yeni araçlar geliştirilebileceği yönündedir.

Anne sütü ile beslenen bebeklerde çene ve dişlerde kapanma bozuklukları daha az görülür. Ayrıca emzirme 12 aya kadar diş çürüklerinden korur. 12 aydan sonra ise gelişen diş çürüklerine günlük alınan şeker miktarı veya ağız hijyenin neden olabileceği düşünülmektedir.

Anne sütü ile beslenmenin okul başarısı üzerinde de etkileri vardır. Toplam anne sütü ile beslenme süresi arttıkça erişkin yaşta erişilen zeka puanlarının daha arttığı gözlenmiştir.

Yapılan meta-analiz sonucunda; Emzirmenin zeka testlerinde ki puanın 3.44 puan kadar artırdığı tespit edilmiştir. Emzirmenin çocuklar için nöromotor gelişimlerinde de çok önemli rolü vardır. Anne sütü ile beslenme süresi arttıkça, hiperaktivite görülme oranının azaldığı gözlemlenmiştir. Ayrıca emzirmenin meme kanseri riskini azalttığı kanıtlanmıştır.

Besin Değeri Yönünden Anne Sütü Nasıldır?

Anne sütü bileşiminin en önemli özelliği ise mucizevi bir şekilde bebeğin yaşına ve durumuna göre uygun değişim göstermesidir.

İlk süt (kolostrum-ağız sütü) doğumdan sonra ilk 5 gün boyunca sürer. Geçiş sütü Kolostrumdan sonra 5-15 günler arasında devam eder. Olgun süt ise 15. günden sonra salgılanan süttür.

Kolostrumun enfeksiyonlardan ve sarılıktan koruyucu özelliği vardır. Ayrıca bebeğin sindirim fonksiyonlarının düzenlenmesi üzerine yararlı etkileri olan çok değerli başka bir mucizedir. İlk bağışıklığı sağladığından buna bebeğin ilk aşısı da denir. Kolosturum olgun sütten daha fazla oranda protein içerir. Yağ ve laktoz içeriği biraz daha azdır. Büyüme faktörlerini ve Çinko, A , D, B12 vitaminleri de yüksek oranda bulunmaktadır.

Olgun süt iki kısımda oluşur. Ön süt; emzirmeye başlarken üretilen daha açık renkli olan mavimsi süt olup daha sulu ve şekerlidir. Son süt; emzirmenin sonlarında üretilen beyazımsı ve yağ içeriği daha fazla olan bebeğin doymasını ve kilo almasını sağlayan süttür.

 Bebeğin Mide Kapasitesi Ne kadardır?

Yenidoğan bebeğin midesi; İlk gün bilye kadar (~5ml), 3. gün pinpon topu kadar (~ 20ml) ve 10.gün yumurta kadar (~50ml)’dır. Birçok anne bebeğinin aç kalacağı ya da sütünün ilk günlerde yetersiz kalacağı kaygısıyla mama ile besleme gibi bir hataya kapılmaktadır. Oysaki bebeğin doyduğunun belirtilerini takip etmek ve hekim önerilerine göre karar vermek daha doğru bir yaklaşım olacaktır.

Anne sütünün besin öğelerinin miktarları oldukça geniş olmakla beraber bileşimin büyük çoğunluğunu (