Kahverengi Kokarca İnsan Sağlığı İçin Tehlikeli mi?
Son yıllarda Doğu Karadeniz bölgesinde hızla çoğalan kahverengi kokarca zararlısı, tarımsal ürünlere verdiği zarar kadar insan sağlığı üzerindeki etkileriyle de merak konusu oldu. Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Tevfik Özlü, kokarcanın insan sağlığı için zehirli olmadığını ancak doğrudan cilt teması durumunda dikkat edilmesi gerektiğini vurguladı.
Özlü, böceğin salgıladığı sıvının ciltte tahrişe neden olabileceğini belirterek, “Kokarcanın salgıladığı sıvı doğrudan cildinize, yüzünüze, ağzınıza veya burnunuza temas ederse, o bölgede tahriş ve yaralar oluşabilir. Bu yaraların üzerine bakteriler eklenirse enfeksiyon gelişebilir” dedi.
Kokarcanın Salgısı Alerjik Tepkilere Yol Açabilir
Prof. Dr. Özlü, kokarcanın savunma mekanizması olarak salgıladığı kötü kokulu sıvının insan vücudunda alerjik tepkilere neden olabileceğini söyledi.
“Kokarca böceği aslında insanı ısırmaz çünkü emme sistemiyle beslenir. Ancak temas ettiğinde salgıladığı sıvı, ciltte tahrişe ve alerjik reaksiyonlara yol açabilir. Göz, burun ya da ağız çevresine temas etmesi halinde kızarıklık, kaşıntı, yanma gibi belirtiler görülebilir.”
Özlü ayrıca, kokarcanın zehirli olmadığını ancak salgısının alerjik bünyeye sahip kişilerde daha şiddetli reaksiyonlara yol açabileceğini ifade etti.
Kokarcanın Tarıma Verdiği Zarar Artıyor
Kahverengi kokarca, özellikle fındık, mısır ve meyve ağaçlarında ciddi zararlara yol açıyor. Bitkilerin öz suyunu emerek gelişimlerini olumsuz etkileyen bu böcek, tarımsal üretimde verim kayıplarına neden oluyor.
Prof. Dr. Özlü, “Kokarca, aslında tarımsal bir zararlı. Ancak bölge halkının günlük yaşamına da girmiş durumda. Özellikle sonbahar döneminde sıcak yerler aradıkları için evlere giriyorlar. Bu da insanlarla daha fazla temas etmelerine yol açıyor.” ifadelerini kullandı.
Kokarcaya Dokunmayın, Temas Etmeden Uzaklaştırın
Prof. Dr. Tevfik Özlü, vatandaşlara kokarcayı doğrudan elle tutmamaları konusunda önemli uyarılarda bulundu:
“Eğer evinize ya da iş yerinize bir kokarca girdiyse onu elinizle tutmayın, ezmeyin. Çünkü o anda savunma amacıyla sıvı salgılar. Bu sıvı cildinize temas ederse tahriş yapabilir. Onu bir peçete, kağıt veya elektrikli süpürge yardımıyla uzaklaştırabilirsiniz.”
Özlü, kokarcanın öldürülmeye çalışılması durumunda sıvı salgısının daha yoğun hale geldiğini, bu nedenle ezilmeden uzaklaştırmanın en güvenli yöntem olduğunu belirtti.
Temas Sonrası Ne Yapılmalı?
Kokarcanın salgısı cilde temas ettiğinde, bölgenin bol su ve sabunla yıkanması gerektiğini belirten Özlü, “Tahriş oluşan bölgede kızarıklık, yanma veya şişlik devam ederse mutlaka bir sağlık kuruluşuna başvurun. Çünkü tahriş üzerine bakteriyel enfeksiyon gelişme riski vardır.” dedi.
Uzmanlar, özellikle çocukların ve alerjik bünyeye sahip kişilerin bu böcekle doğrudan temas etmemesi gerektiğini vurguluyor.
Kokarca Isırmaz Ama Alerji Yapabilir
Prof. Dr. Özlü, kokarcanın ısırıcı bir tür olmadığını, bu nedenle doğrudan bir hastalık bulaştırmadığını belirtti:
“Bu böcek insanı ısırmaz, çünkü ağız yapısı emmeye uygundur. Ancak temas sonucu oluşan tahriş, vücutta alerjik bir tepkiyi tetikleyebilir. Burun tıkanıklığı, hapşırma, gözlerde sulanma gibi belirtiler görülebilir.”
Bu nedenle kokarcanın vücuda doğrudan temas etmesi ya da ezilerek öldürülmesi tavsiye edilmiyor.
Doğu Karadeniz’de Yayılımı Hızla Artıyor
Kahverengi kokarca, son yıllarda özellikle Trabzon, Rize, Artvin, Giresun ve Ordu illerinde hızla yayıldı. Tarım uzmanları, bu zararlının kontrol altına alınması için biyolojik mücadele yöntemleri üzerinde çalışıyor.
Böceğin doğal düşmanları arasında bazı yırtıcı böcek türleri bulunsa da, nüfus artış hızı nedeniyle bu yöntemlerin yeterli olmadığı belirtiliyor.
Sonuç: Cilt Temasında Dikkat, Panik Yok
Prof. Dr. Tevfik Özlü’nün açıklamalarına göre, kahverengi kokarca insan sağlığı için zehirli değil, ancak doğrudan temas halinde alerjik reaksiyonlara neden olabiliyor.
Vatandaşların bu böceği çıplak elle temas etmeden uzaklaştırması, temas halinde ise bölgeyi yıkayarak gerekli önlemleri alması öneriliyor.
Uzmanlar, panik yapılmaması gerektiğini ancak temizlik, hijyen ve dikkatli davranmanın önemini vurguluyor.
