Madagaskar’da Siyasi Kriz Derinleşiyor
Madagaskar’da Eylül ayında başlayan protestolar, ülkeyi derin bir siyasi krizin eşiğine getirdi. Su ve elektrik kesintilerine karşı başlayan gösteriler kısa sürede yolsuzluk ve kötü yönetime tepkiye dönüştü. Halkın öfkesinin giderek büyümesiyle birlikte güvenlik güçleri ile protestocular arasında çatışmalar yaşandı.
Yerel kaynaklara göre, haftalardır süren eylemler sonucunda en az 22 kişi hayatını kaybetti. Sokaklarda tansiyon düşmezken, ülkenin siyasi geleceği belirsizlik içine girdi.
Devlet Başkanı Rajoelina Ülkeyi Terk Etti İddiası
Muhalefet lideri Siteny Randrianasoloniaiko, Devlet Başkanı Andry Rajoelina’nın pazar günü planlanan ulusa sesleniş konuşmasından bir gün önce ülkeden ayrıldığını iddia etti. Randrianasoloniaiko, “Cumhurbaşkanlığı çalışanlarını aradık ve Rajoelina'nın ülkeyi terk ettiğini doğruladılar” dedi.
Askeri kaynaklar ise Rajoelina’nın Fransız ordusuna ait Casa tipi bir uçakla Madagaskar’dan ayrıldığını ileri sürdü. Cumhurbaşkanlığı kaynaklarından resmi bir doğrulama yapılmazken, bu iddialar ülke genelinde büyük yankı uyandırdı.
Rajoelina Hayatını Koruma Gerekçesiyle Açıklama Yaptı
Rajoelina, sosyal medya hesabı üzerinden yaptığı paylaşımda, yurt dışında bulunduğunu doğrulamasa da güvenli bir yere sığındığını ima etti. “Hayatımı korumak için güvenli bir yer bulmak zorunda kaldım. Tüm bunlara rağmen çözüm aramaktan asla vazgeçmeyeceğim” ifadelerini kullandı.
Bu açıklama, Devlet Başkanı’nın ülkeden ayrıldığı iddialarını güçlendirdi. Muhalefet liderleri, Rajoelina’nın kaçışını “siyasi istikrarsızlığın itirafı” olarak nitelendirirken, destekçileri ise “geçici bir güvenlik önlemi” olduğunu savundu.
Ordu Göstericilere Destek Verdi
Madagaskar’da tansiyonu yükselten en kritik gelişme, ordunun bir kısmının protestoculara destek vermesi oldu. 2009’daki darbe sürecinde kilit rol oynamış olan elit askeri birlik CAPSAT, geçtiğimiz hafta sonu “göstericilere ateş açmayı reddettiğini” açıkladı.
Bu gelişme, hükümetin kontrolünü kaybettiği yönündeki yorumları güçlendirdi. Ordunun bu tavrının ardından General Demosthene Pikulas, yeni genelkurmay başkanı olarak atandı. Aynı zamanda, Senato Başkanı görevden alınarak yerine Jean André Ndremanjary getirildi.
Ülkedeki kurumların hızla taraf değiştirmesi, yönetim boşluğu ve olası bir askeri müdahale ihtimalini gündeme taşıdı.
Protestoların Nedeni: Ekonomik Kriz ve Yolsuzluk İddiaları
Madagaskar’da yaşanan krizin temelinde kötü ekonomi yönetimi, yüksek yolsuzluk oranları ve altyapı yetersizliği bulunuyor. Eylül ayında başlayan elektrik ve su kesintileri, halkın sabrını taşıran son olay oldu. Özellikle gençlerin öncülük ettiği protestolar, kısa sürede ülkenin dört bir yanına yayıldı.
Ekonomik darboğaz, hayat pahalılığı ve işsizlik, gösterilerin daha geniş kitlelere yayılmasına neden oldu. Göstericiler, Rajoelina hükümetinin istifasını ve erken seçim çağrısında bulunuyor.
Hükümetten Darbe Girişimi Suçlaması
Rajoelina’nın ofisinden yapılan açıklamada, yaşanan gelişmelerin bir “darbe girişimi” olduğu iddia edildi. Açıklamada, “Ordu yasadışı şekilde ve zor kullanarak iktidarı ele geçirme girişimi başlattı. Bu istikrarsızlaştırma girişimini şiddetle kınıyor ve ülkenin tüm güçlerini anayasal düzeni korumaya çağırıyoruz” denildi.
Ancak ordu cephesi bu suçlamaları reddetti. Ordu sözcüleri, eylemlerin demokratik haklar çerçevesinde desteklendiğini, amaçlarının ülkenin kaosa sürüklenmesini önlemek olduğunu belirtti.
Uluslararası Toplumdan Endişe Mesajı
Birleşmiş Milletler ve Afrika Birliği, Madagaskar’da artan gerilimle ilgili endişelerini dile getirdi. Uluslararası kuruluşlar, taraflara “diyalog ve itidal” çağrısı yaparak, anayasal düzenin korunmasının önemine vurgu yaptı.
Fransa Dışişleri Bakanlığı ise yaptığı açıklamada, Madagaskar’da barışçıl çözüm sürecinin desteklenmesi gerektiğini belirtti. Avrupa Birliği de ülke liderlerini demokratik ilkeleri gözetmeye davet etti.
Madagaskar’da Güç Dengeleri Değişiyor
Rajoelina’nın ülkeden ayrıldığı iddiaları, Madagaskar’ın siyasi geleceğinde yeni bir döneme işaret ediyor. 2009’da darbe sonrası iktidara gelen Rajoelina, 2019 seçimlerinde yeniden devlet başkanı seçilmişti. Ancak son yıllarda artan ekonomik sıkıntılar ve kamu hizmetlerindeki bozulma, halkın güvenini sarsmıştı.
Siyasi gözlemcilere göre, Rajoelina’nın ülkeden ayrılması durumunda muhalefet geçici bir yönetim talep edebilir. Ancak ordunun hangi tarafı destekleyeceği, ülkenin geleceğini belirleyecek en kritik faktör olacak.
Sonuç: Madagaskar’da Belirsizlik Hâkim
Devlet Başkanı Andry Rajoelina’nın güvenlik gerekçesiyle ülkeyi terk ettiği iddiaları, Madagaskar’da siyasi belirsizliği derinleştirdi. Protestoların büyümesi, ordunun taraf değiştirmesi ve hükümetin zayıflaması, ülkeyi yeni bir dönüm noktasına getirdi.
Rajoelina’nın “hayatımı korumak için güvenli bir yer bulmak zorunda kaldım” sözleri, hem kişisel güvenliğini hem de rejimin kırılganlığını ortaya koyuyor. Uzmanlar, önümüzdeki günlerde yaşanacak gelişmelerin Madagaskar’ın demokratik geleceğini belirleyeceğini ifade ediyor.
