Merkez Bankası’nın Ekim Anketinde Enflasyon Beklentisi Arttı
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), her ay finans ve reel sektör temsilcilerinin katılımıyla hazırladığı Piyasa Katılımcıları Anketi’nin ekim ayı sonuçlarını açıkladı. Anket sonuçlarına göre, yıl sonu enflasyon, döviz kuru, faiz oranı ve büyüme tahminlerinde dikkat çeken değişimler yaşandı.
Yıl sonu tüketici enflasyonu (TÜFE) beklentisi bir önceki anket döneminde yüzde 29,86 iken, ekim ayında yüzde 31,77’ye yükseldi. Bu artış, fiyat baskılarının ve maliyet yönlü enflasyonun yılın son çeyreğinde de etkisini sürdüreceğine işaret etti. Uzmanlara göre, enerji ve gıda fiyatlarındaki artış beklentileri yukarı çekti.
Enflasyon Beklentilerinde Yukarı Yönlü Revizyon
Katılımcıların 12 ay sonrası TÜFE beklentisi yüzde 22,25’ten yüzde 23,26’ya çıktı. 24 ay sonrası enflasyon tahmini ise yüzde 16,78’den yüzde 17,36’ya yükseldi. Uzmanlar, bu artışın fiyatlama davranışlarındaki katılığa ve döviz kurlarındaki oynaklığa bağlı olduğunu belirtiyor.
Ekonomistlere göre, mevcut enflasyon dinamikleri kısa vadede düşüşün sınırlı olacağını gösteriyor. Baz etkisinin zayıflaması ve hizmet enflasyonundaki yüksek seyir, beklentilerin daha da yukarı revize edilmesine neden oldu.
Dolar/TL Beklentisi Geriledi
Ekim anketinde dikkat çeken bir diğer gelişme, dolar/TL tahmininde yaşandı. Yıl sonu döviz kuru beklentisi, eylül ayındaki 43,85 seviyesinden 43,56 liraya geriledi. 12 ay sonrası döviz kuru beklentisi ise 48,96 liradan 49,75 liraya yükseldi.
Ekonomistler, kur beklentilerindeki sınırlı gerilemenin Merkez Bankası’nın rezerv politikasına ve sermaye girişlerindeki artışa bağlı olduğunu değerlendiriyor. Analistlere göre, yılın son iki ayında kura yönelik beklentilerde büyük dalgalanma beklenmiyor.
Faiz Oranlarında Düşüş Beklentisi
Anketin en dikkat çekici bölümlerinden biri de faiz tahminleri oldu. Katılımcılar, ekim ayı Para Politikası Kurulu toplantısında politika faizinin yüzde 39 olmasını bekliyor. Bu oran, mevcut yüzde 40,5 seviyesinden 150 baz puanlık bir indirime işaret ediyor.
Ayrıca, sonraki toplantılar için politika faiz beklentileri sırasıyla yüzde 37,66 ve yüzde 36,17 olarak belirlendi. 12 ay sonrası faiz tahmini ise yüzde 28,26 oldu. Bu sonuçlar, piyasa katılımcılarının para politikasında kademeli bir gevşeme sürecine gireceği öngörüsünü yansıtıyor.
Finans çevreleri, faiz indirimlerinin hızının enflasyondaki kalıcılığa göre şekilleneceğini belirtiyor. Uzmanlara göre, Merkez Bankası’nın fiyat istikrarı hedefi doğrultusunda, faiz indirim süreci temkinli şekilde ilerleyecek.
Büyüme Beklentilerinde Hafif Artış
Ekonomik büyüme tahminlerinde ise küçük bir yukarı yönlü revizyon dikkat çekti. Katılımcıların 2025 yılı GSYH büyüme beklentisi yüzde 3,2’den yüzde 3,3’e, 2026 yılı büyüme beklentisi ise yüzde 3,7’den yüzde 3,8’e yükseldi.
Ekonomistler, iç talebin gücünü koruması ve ihracatta kısmi toparlanmanın büyümeye destek vereceğini öngörüyor. Ancak, küresel belirsizlikler ve sıkı para politikalarının etkisiyle büyümenin ılımlı seyredeceği değerlendiriliyor.
Anketin Katılımcı Profili
TCMB’nin her ay düzenli olarak yayımladığı Piyasa Katılımcıları Anketi, ekonominin farklı alanlarından 72 katılımcıyla gerçekleştiriliyor. Katılımcıların 54’ü finansal sektörden, 18’i ise reel sektörden temsilcilerden oluşuyor. Bu yapı, anketin piyasa beklentilerini yansıtma gücünü artırıyor.
Merkez Bankası yetkilileri, anket sonuçlarının para politikası kararlarında doğrudan belirleyici olmadığını ancak piyasa algısının ölçülmesi açısından önemli bir gösterge olduğunu vurguluyor.
Uzmanlardan Enflasyon Yorumu
Finans uzmanı İris Cibre, ekim ayı anket sonuçlarını değerlendirdi. Cibre, “Piyasa katılımcıları anketinde beklediğim oldu. Enflasyon beklentileri bozuldu. Yıl sonu 2 puana yakın artarak yüzde 31,77’ye çıktı. 12 ay sonrası ise yüzde 23,26 oldu. Dolayısıyla faiz indirim beklentileri daraldı” ifadelerini kullandı.
Cibre ayrıca, “Bu yıl toplamda 250 baz puanlık bir indirim öngörülüyor. 2026’da ancak yüzde 28 seviyelerine inilebilir. Ekim ayında da yüzde 2,8 ila 3 arası enflasyon bekliyorum. Yani, beklenti bozulması devam edecek” şeklinde konuştu.
Genel Değerlendirme
Ekim ayı Piyasa Katılımcıları Anketi sonuçları, ekonomik görünümdeki belirsizliklerin sürdüğünü ortaya koydu. Enflasyon beklentilerinde yukarı yönlü hareketin devam etmesi, para politikası tarafında temkinli adımların süreceğine işaret ediyor.
Döviz kurunda yaşanan sınırlı gerileme ise piyasanın kısa vadeli beklentilerinin dengelendiğini gösteriyor. Ancak uzmanlar, fiyat artışlarının kontrol altına alınabilmesi için mali disiplinin ve yapısal reformların önemine dikkat çekiyor.
