HABER DETAYI
Türkiye’de Mesud Barzani’nin Cizre’de korumalarıyla birlikte verdiği tepki çeken görüntülerin yankıları sürerken, Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) cephesinden yeni bir çıkış geldi. IKBY Başkanı Neçirvan Barzani, Suriye’de kurulması planlanan yeni yönetim modeline ilişkin yaptığı açıklamalarla yeni bir tartışmanın fitilini ateşledi.
Barzani, Avustralya merkezli The Spectator Australia’ya verdiği röportajda, Suriye yönetiminin geleceğine yönelik değerlendirmelerde bulundu. Açıklamalarında hem Suriye’nin çok kültürlü yapısına dikkat çekti hem de PKK/YPG’nin uzantısı olan Suriye Demokratik Güçleri’nin (SDG) pozisyonuyla ilgili dikkat çeken ifadeler kullandı.
CİZRE GÖRÜNTÜLERİNİN ARDINDAN GELEN YENİ GERGİNLİK
Türkiye’nin terörle mücadelesinin sürdüğü bir dönemde Mesud Barzani’nin Cizre’deki görüntüleri Ankara’dan sert tepki almıştı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli ve İçişleri Bakanlığı görüntüleri açıkça eleştirerek konuyla ilgili soruşturma başlatıldığını duyurmuştu.
Bu tartışma sıcaklığını korurken, IKBY’den gelen yeni açıklamalar Türkiye’nin dikkatini yeniden Kuzey Irak yönetimine çevirdi. Neçirvan Barzani’nin röportajdaki ifadeleri, bölgede zaten hassas olan dengeleri yeniden gündeme taşıdı.
BARZANİ: SURİYE’DE YEREL YÖNETİM GÜÇLENDİRİLMELİ
Barzani, Suriye’deki yönetim formülüyle ilgili yaptığı değerlendirmede, ülkenin geleceğinin ancak güçlü bir ademi merkeziyetçi yapıyla sağlanabileceğini savundu.
“Ahmed Şara, Suriye için son şanstır” ifadelerini kullanan Barzani, ülkenin çok uluslu yapısının ancak böyle bir modelle korunabileceğini belirtti.
Barzani, yeni yönetimde tüm toplumsal grupların temsil edilmesi gerektiğini şu sözlerle anlattı:
“Suriye’de Hristiyanlar, Dürziler, Aleviler, Ezidiler, Kürtler ve seküler Sünni Araplar dahil tüm topluluklar yeni yönetimde güçlü şekilde temsil edilmelidir. Bu nedenle ademi merkeziyetçilik Suriye için hayati önemdedir.”
“SDG GARANTİ VERİLMEDEN SİLAH BIRAKMAZ”
Barzani’nin en dikkat çeken açıklaması ise SDG ilgili sözleri oldu. Barzani, örgütün Suriye ordusuna entegrasyonu konusunda, garanti verilmeden silah bırakmalarının mümkün olmadığını savundu:
“SDG olağanüstü bedeller ödedi. Entegrasyon garantisi olmadan silah bırakmalarını bekleyemezsiniz.”
Bu açıklama, Türkiye’nin PKK/YPG konusundaki hassasiyeti nedeniyle Ankara’da yeniden dikkatle takip ediliyor. Barzani ayrıca, ademi merkeziyetçiliğin Ahmed Şara’nın yetki dengesi karşısında “hayati denge unsuru” oluşturacağını ileri sürdü.
ADEMİ MERKEZİYETÇİLİK NE ANLAMA GELİYOR?
Siyasi literatürde ademi merkeziyetçilik, merkezi yönetimin yetkilerinin azaltılarak yerel yönetimlerin güçlendirilmesi anlamına geliyor. Bu modelde yerel birimler kendi karar alma süreçlerinde daha etkili konuma geliyor.
Suriye’de böyle bir yapının önerilmesi ise ülkenin zaten hassas olan etnik ve mezhepsel dengesini doğrudan etkileyebilecek bir formül olarak değerlendiriliyor.
BÖLGEDE YENİ BİR GERİLİM BAŞLIĞI OLABİLİR
Türkiye’nin terörle mücadelesi devam ederken IKBY liderinin bu açıklamaları Ankara tarafından yakından izleniyor. Barzani’nin SDG’ye yönelik savunma niteliğindeki ifadeleri ve ademi merkeziyetçilik vurgusu, Türkiye’nin ulusal güvenlik politikaları açısından önem taşıyor.
Her ne kadar açıklamalar Suriye’nin geleceğine yönelik bir değerlendirme gibi yansıtılsa da, bölgesel dengelerin hassas olduğu bir dönemde yapılan bu çıkışın tartışmaları artırması bekleniyor.
