HABER DETAYI
SİRKENİN SAĞLIK ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ BİLİMSEL OLARAK ORTAYA KONDU
Isparta’daki üniversitelerde görev yapan Türk akademisyenlerin hazırladığı kapsamlı bilimsel derleme, sirkenin yalnızca bir gıda ürünü olmadığını; sağlık üzerinde çok yönlü etkilere sahip fonksiyonel bir ürün olduğunu ortaya koydu. Gıda dergisinde yayımlanan çalışma, 2009–2019 yılları arasında yapılan bilimsel araştırmaları inceleyerek sirkenin insan sağlığına katkılarını detaylı biçimde analiz etti. Araştırma, yaklaşık 10 bin yıldır tüketilen sirkenin günümüz tıbbında da dikkate değer etkiler sunduğunu bir kez daha gündeme taşıdı.
Derlemeye göre sirke, yemek sonrası kan şekerini düşürme, kolesterolü dengeleme, yağ oluşumunu baskılama, mikrobiyal gelişimi engelleme ve bazı kanser hücrelerine karşı koruyucu etki gösterme gibi bir dizi önemli faydaya sahip.
KAN ŞEKERİNİ DÜŞÜRÜYOR VE DİYABET ÜZERİNDE OLUMLU ETKİLER SAĞLIYOR
Araştırmanın en dikkat çekici bulgularından biri, sirkenin kan şekeri yönetimi üzerindeki güçlü etkisi oldu. Klinik çalışmalar, yemekle birlikte tüketilen sirkenin hem sağlıklı bireylerde hem de diyabetli yetişkinlerde yemek sonrası kan şekerini belirgin biçimde düşürdüğünü ortaya koydu. Aynı zamanda insülin yanıtını düşürerek kan şekeri dalgalanmalarının önüne geçtiği de gözlemlendi.
Bu etkilerin temelinde sirkenin aktif bileşeni olan asetik asit bulunuyor. Asetik asidin sindirim sürecini yavaşlatarak karbonhidratların kana karışma hızını azaltması, kan şekeri seviyelerinin kontrolünde önemli bir rol oynuyor.
OBEZİTEYLE MÜCADELEDE DESTEKLEYİCİ ROL
Literatür değerlendirmesinde sirkenin obezite ile mücadelede potansiyel bir yardımcı olduğu da vurgulandı. Araştırmalara göre asetik asit, obeziteye bağlı tip 2 diyabet geliştirilen laboratuvar hayvanlarında karaciğer ve karın bölgesindeki yağ birikimini azaltıyor. Aynı zamanda açlık hissini bastırdığı ve gıda alımını düşürdüğü için kilo kontrolünde de destekleyici bir unsur olarak görülebiliyor.
Uzmanlara göre sirke, düzenli ve kontrollü tüketildiğinde metabolizmayı destekleyerek obezite riskinin azaltılmasına katkı sağlayabiliyor.
KOLESTROLÜ DÜŞÜRMEYE YARDIMCI OLUYOR
Çalışmada sirkenin lipid metabolizması üzerindeki olumlu etkileri de ele alındı. Farklı bilimsel araştırmalar, sirke tüketiminin toplam kolesterol ve LDL (kötü kolesterol) seviyelerinde düşüş sağlayabileceğini gösteriyor.
Bu bulgular, sirkenin kalp-damar sağlığını destekleyen bir doğal takviye olabileceğini ortaya koyuyor. Özellikle düzenli kullanımda kolesterol seviyelerinin daha dengeli seyrettiği dikkat çekiyor.
MİKROORGANİZMALARA KARŞI ETKİLİ: ANTİMİKROBİYEL GÜÇ
Sirkenin sağlık açısından bir diğer önemli özelliği de antimikrobiyel etkisi. Araştırmada sirkenin gıda güvenliğini tehdit eden birçok mikroorganizmanın çoğalmasını engellediği belirtildi. Örneğin yapılan bir laboratuvar çalışmasında sirkenin tavuk göğsündeki Salmonella seviyelerini belirgin şekilde azalttığı tespit edildi.
Bu nedenle sirke, doğal bir koruyucu olarak hem mutfaklarda hem de gıda işleme sektöründe uzun yıllardır tercih edilmeye devam ediyor.
KANSER HÜCRELERİNE KARŞI KORUYUCU ETKİ POTANSİYELİ
Derlemede yer alan bir başka dikkat çekici bulgu, sirkenin kanser hücreleri üzerindeki potansiyel etkileri oldu. Elma sirkesi üretiminde oluşan bir bileşiğin deney fareleri üzerinde tümör karşıtı etki gösterdiği; kanser hücrelerinin çoğalmasını baskıladığı kaydedildi. Bilim insanları bu etkinin mekanizmasının hâlâ araştırılmakta olduğunu vurgulasa da sonuçlar umut verici bir tablo ortaya koyuyor.
TARİHİ KADİM MEDENİYETLERE DAYANIYOR
Modern bilimsel bulgular, sirkenin sağlık alanındaki kullanımının yeni olmadığını gösteriyor. Tarihi kaynaklara göre sirke, binlerce yıl boyunca tedavi ve destek amaçlı kullanıldı. Tıbbın kurucusu Hipokrat’ın sirkeyi bal ve karabiberle karıştırarak çeşitli hastalıkların tedavisinde kullandığı biliniyor. Roma, Yunan, Eski Mısır ve Osmanlı gibi pek çok uygarlıkta sirke hem ilaç hem de lezzet verici bir gıda olarak önemli bir yer tuttu.
Bugün modern araştırmalar, tarih boyunca sezgisel olarak kullanılan bu ürünün pek çok sağlık yararının bilimsel temellere dayandığını ortaya koyuyor.
