Trump’ın Planında Gazze’yi Kim Yönetecek?

Gazze İçin Yeni Yönetim Planı

Eski ABD Başkanı Donald Trump’ın açıkladığı yeni Ortadoğu planı, savaş sonrası Gazze’nin yönetimine dair dikkat çekici detaylar içeriyor. Plan, bölgenin doğrudan bir siyasi otoriteye değil, geçici bir sivil yapıya devredilmesini öngörüyor.

Trump’ın planına göre, Gazze’yi geçici olarak teknokrat ve apolitik Filistinli bir komite yönetecek. Bu komite, bölgedeki kamu hizmetlerinin ve belediyelerin günlük idaresinden sorumlu olacak. Böylece, bölge yönetiminde siyasetten bağımsız, profesyonel bir yapı kurulması amaçlanıyor.

Barış Kurulu ve Uluslararası Gözetim

Plana göre bu geçici yapı, uluslararası bir “Barış Kurulu”nun gözetiminde faaliyet gösterecek. Bu kurulda Filistinli ve uluslararası uzmanların yer alması bekleniyor. Yönetimin diğer üyeleri ilerleyen süreçte resmen açıklanacak.

Uluslararası diplomasi kaynaklarına göre, eski İngiltere Başbakanı Tony Blair bu süreçte önemli bir rol üstlenebilir. Ancak Trump, Blair’in “bu rol için yeterince popüler olup olmadığından emin olmadığını” da dile getirdi.

Geçici Uluslararası Güç Kurulacak

Trump’ın planı, ABD’nin Arap ve uluslararası ortaklarıyla birlikte geçici bir uluslararası istikrar gücü kurmasını da öngörüyor. Bu gücün:

• Gazze’ye derhal konuşlandırılması,

• Filistin polis güçlerine eğitim ve destek vermesi,

• Mısır ve Ürdün’le yakın işbirliği içinde çalışması planlanıyor.

  

  Ünlü Fenomenin Kaza Anı Korkunç

  İçeriği Görüntüle

İngiltere ve Fransa, şu anda BM Güvenlik Konseyi nezdinde bu uluslararası gücün kurulması için diplomatik çalışmalar yürütüyor.

İsrail ve Hamas’ın Tutumu

İsrail hükümeti, Hamas’ın Gazze yönetiminde hiçbir şekilde yer almaması gerektiğini açıkça belirtiyor. Başbakan Binyamin Netanyahu, Gazze’nin denetimini tamamen İsrail’in alacağını ve sonrasında “Arapların yöneteceği bir güce” devretmeyi planladıklarını açıklamıştı.

Netanyahu, bu yönetimin “Gazze’de yaşayanlara düzgün bir yaşam sunacak ama İsrail’e tehdit oluşturmayacak Arap güçlerinden” oluşması gerektiğini vurguladı.

Hamas ise uluslararası planlara ve özellikle Tony Blair’in olası rolüne karşı çıkıyor. Örgüt, “Filistin halkının dış müdahaleyle yönetilemeyeceğini” savunuyor. Buna rağmen, ateşkesin ardından yapılan açıklamalarda Hamas yetkilileri, geçici yönetimde yer almayacaklarını ancak “Filistin toplumunun önemli bir parçası olmaya devam edeceklerini” ifade etti.

Filistin Yönetimi’nin Rolü

Trump’ın planı, uzun vadede Gazze’nin Filistin Yönetimi’ne devredilmesini öngörüyor. Ancak bu geçişin, Filistin Yönetimi’nin reform sürecini tamamlamasının ardından gerçekleşmesi planlanıyor.

Bu reformların içinde:

• Yolsuzlukların azaltılması,

• kurumsal şeffaflığın artırılması,

• uluslararası denetime açık bir yönetim anlayışının oluşturulması gibi hedefler yer alıyor.

Filistin Yönetimi Başbakanı Muhammed Mustafa, Reuters’a yaptığı açıklamada, “Biz zaten Gazze’deyiz. Ancak gözlem ve yardım bir şey, yönetim başka bir şey” ifadelerini kullandı. Mustafa, birçok Arap ülkesinin Filistin Yönetimi’nin Gazze’de sorumluluk üstlenmesini desteklediğini söyledi.

İki Olası Senaryo

Filistinli siyasi analist Jihad Harbi, Gazze’nin geleceği için iki olasılıktan söz ediyor:

1. Savaş yorgunu, zayıflamış bir Hamas’ın İsrail’in onayıyla bölgeyi kontrol etmesi,

2. Yetkinin aşamalı şekilde Filistin Yönetimi’ne devredilmesi.

Harbi, ikinci seçeneğin uluslararası toplum ve özellikle ABD tarafından daha olası görüldüğünü belirtiyor.

İsrail’de Farklı Görüşler

İsrailli gazeteci Eli Nissan, BBC News Arapça’ya yaptığı açıklamada, “Hamas’ın Gazze’nin geleceğinde bir rol oynayacağını sanmıyorum” dedi. Nissan’a göre bu yalnızca İsrail’in karşı çıkmasından değil, iki yıl süren savaşın Gazze halkında yarattığı memnuniyetsizlikten kaynaklanıyor.

İsrail, aynı zamanda Filistin Yönetimi’nin de Gazze’yi idare etmesine olumsuz bakıyor. Hükümet, Batı Şeria ile Gazze’nin birleşmesinin bölgesel dengeleri bozabileceği görüşünde.

New York Deklarasyonu ve Arabulucular

Mısır ve Katar’ın öncülüğünde şekillenen New York Deklarasyonu, Trump’ın planıyla büyük ölçüde örtüşüyor. Bu deklarasyon, Gazze’de geçici bir Filistinli yönetim komitesi kurulmasını ve idarenin uzun vadede Filistin Yönetimi’ne geçmesini öngörüyor.

Birleşmiş Milletler de bu çerçeveyi İsrail-Filistin çatışmasının çözümüne yönelik iki devletli vizyonun parçası olarak değerlendiriyor.

Trump’ın Açıklamaları

Trump, Ortadoğu ziyareti sırasında yaptığı açıklamalarda, “Gazze’deki geçiş dönemini yönetecek Barış Heyeti’nin mümkün olan en kısa sürede hazır olacağını” söyledi. Ayrıca iki devletli çözüm konusunda, “Bazıları tek devleti, bazıları iki devleti tercih ediyor. Göreceğiz.” diyerek açık kapı bıraktı.

Trump daha önce Gazze’yi “Ortadoğu’nun Rivierası’na dönüştürmek” fikrinden bahsetmişti. Ancak yeni planda, bu tür radikal yer değiştirme senaryoları yer almıyor.

Sonuç

Trump’ın planına göre Gazze, geçici olarak teknokrat Filistinlilerden oluşan bir komite tarafından, uluslararası Barış Kurulu gözetiminde yönetilecek. Uzun vadede ise yönetimin reform sürecini tamamlamış Filistin Yönetimi’ne devredilmesi hedefleniyor.

Bu süreçte ABD, Mısır, Ürdün ve Avrupa ülkeleri aktif rol oynayacak. Ancak planın hayata geçebilmesi, hem Hamas’ın hem de İsrail’in tutumuna bağlı olacak.
Gazze’nin geleceği, diplomasi, güvenlik ve bölgesel denge açısından hâlâ büyük bir soru işareti olarak duruyor.