Dünya Sağlık Örgütü'ne göre dünyada yetişkinlerin yüzde 13'ü obezite ile savaşıyor. Zayıf beslenme kalitesi ve dengesiz enerji alımı ile ilişkili olan ancak genetik bir bileşeni de olabilen obezite, birçok sağlık sorununa yol açıyor. Bunlar;

  • Tip 2 diyabet
  • Yüksek tansiyon
  • Kalp hastalığı
  • Felç
  • Uyku apnesi
  • Kireçlenme
  • Kanser ve
  • Zihinsel sağlık sorunları olarak biliniyor.

Beslenme ile obezite arasındaki ilişki paraleldir. Fruktoz ise meyvelerde çoğunlukla bulunan doğal bir şekerdir. Peki, fruktoz tüketimi ile obezite arasında nasıl bir ilişki var?

FRUKTOZ ALIMI VE OBEZİTE İLİŞKİSİ

Yeni araştırmalar, obezitenin özünde sadece bir enerji dengesizliği olmayabileceğini, ancak bu enerjinin nereden geldiğinin durumu yönlendirebileceğini öne sürüyor. Fruktozun, obeziteye neden olabileceği iddia ediliyor.

Araştırmacılar, anında yakıt olarak kullanılan glikozun aksine, fruktozun vücudu yakıt depolaması için tetiklediğini öne sürüyorlar. İnsanların yiyeceğe bol miktarda erişiminin olduğu yerlerde, bu 'hayatta kalma anahtarı' yarardan çok zarar verebilir. Yüksek fruktozlu gıdaların sürekli arzı, insanların obeziteye ve buna bağlı sağlık sorunlarına yol açan yağ depolarını bırakmasına neden olur.

Fruktoz metabolizmayı nasıl etkiler?

Peki, fruktoz vücudun enerjiyi kullanmak yerine depolamasını nasıl sağlıyor?

Genellikle, tüm hücre süreçlerine güç sağlamak için enerji sağlayan molekül olan adenozin trifosfat (ATP) kullanılır ve besin alımından veya yağ depolarından hızla değiştirilir.

Bununla birlikte, fruktoz, hücrelerdeki ATP konsantrasyonunu düşürür ve daha fazla ATP yapma yeteneğini azaltır.

ATP seviyeleri yeterince düştüğünde, bu, hücrenin mitokondrisinin daha fazla ATP üretmesini durduran ve oksidatif strese neden olan bir dizi kimyasal reaksiyonu başlatır.

ATP seviyelerinin düşmesine neden olmanın yanı sıra, fruktoz alımı daha fazla gıda alımını uyarır. Bu ekstra kaloriler daha sonra yağ olarak depolanır. Sonunda, ATP seviyeleri tekrar yükselir, ancak depolanan yağ kalır.

Zamanla, tekrarlanan oksidatif stres kalıcı mitokondriyal fonksiyon bozukluğuna yol açar. Kış uykusundaki bir memelide vücut, dinlenme halindeki metabolik hızı azaltarak düşük ATP seviyelerine uyum sağlar.

Hala bol miktarda yiyeceği olan kişilerde, kalori alımı azaltılmadıkça, bu daha düşük enerji kullanımı kilo alımına neden olur.

Fruktoz, meyveyi tatlı yapan doğal şeker olmasına rağmen, tipik bir Batı diyeti başka birçok fruktoz kaynağı içerir. Çoğunluğu sofra şekerinden, kimyasal olarak birbirine bağlanmış glikoz ve fruktozdan oluşan bir molekül olan sükrozdan ve mısır nişastasından yapılan bir tatlandırıcı olan yüksek fruktozlu mısır şurubundan gelir.

Birçok gıda ve neredeyse tüm işlenmiş gıdalar fruktoz içerir. Bu gıdalara dikkat ederek obezite riskini azaltabilirsiniz:

  • Gazlı içecekler
  • Tatlandırılmış meyve suları
  • Kraker
  • Önceden hazırlanmış yemekler
  • Çeşniler ve salata sosları
  • Bazı ekmekler ve hamur işleri.