HATAY’DA MANDALİNA BEREKETİ FİYATLARI ÇÖKERTTİ
Türkiye’nin en verimli tarım alanlarına sahip Hatay’da bu yıl mandalina üretimi beklenenden daha yüksek gerçekleşti. Ağaçların meyveyle dolup taştığı Samandağ bölgesinde rekoltenin fazlalığı, ürünün tarla fiyatını dramatik biçimde aşağı çekti. Üreticiler, kilogramı 2 TL’ye kadar düşen mandalinanın ellerinde kalması üzerine tonlarca ürünü vatandaşlara ücretsiz dağıtmak zorunda kaldı. İlçe merkezinde kuyruklar oluşurken, halk üreticilerin bu dayanışma adımını memnuniyetle karşıladı.
Yıllardır narenciye üretimiyle bilinen bölgede bu yıl bereketin fazla olması, pazarlama sorunlarını da beraberinde getirdi. Üreticiler, hal ve market zincirlerinde fiyatların aynı oranda düşmemesi nedeniyle tepkili.
ÜRETİCİLER TONLARCA MANDALİNAYI ÜCRETSİZ VERDİ
Samandağ’da bazı üreticiler, mandalinanın Hatay halinden 5 TL’ye çıkmasına rağmen alıcı bulamaması üzerine ürünlerini çürümeye terk etmek yerine vatandaşlara dağıtmayı tercih etti. Traktör ve kamyon kasalarıyla ilçe merkezine getirilen tonlarca mandalina kısa sürede tükendi. Vatandaşlar üreticilere teşekkür ederken, çiftçiler ise bu durumun sürdürülebilir olmadığını vurguladı.
Üreticiler, girdi maliyetlerinin arttığını ancak satış fiyatlarının aynı oranda değer kazanmadığını söyleyerek, özellikle pazarlama zincirindeki fiyat farkının kendilerini zor durumda bıraktığını ifade ediyor.
“BU YIL DON BİZİ TEĞET GEÇTİ”
Konuya ilişkin açıklama yapan Samandağ Ziraat Odası Başkanı Selim Kamacı, bölgede bu yıl don olayının etkisinin az olduğunu belirterek çok kaliteli ve bol ürün ortaya çıktığını söyledi. Kamacı, “Türkiye’nin batısında don yaşandı, rekolte düştü. Ama Samandağ’da don bizi teğet geçti. Üreticilere ürünlerine sahip çıkmaları gerektiğini, fiyatların ilerleyen süreçte değer bulabileceğini anlattık” dedi.
Ancak rekoltenin yüksekliği, beklenen talebin oluşmaması ve hal fiyatlarının baskılanması nedeniyle üretici ürününü değerlendirmekte zorlanıyor. Kamacı, “Hem kalite yüksek hem rekolte güzel ama talep yeterli seviyede değil” diyerek yaşanan çelişkiye dikkat çekti.
MARKETLERDE 30 TL, TARLADA 2 TL
Ziraat Odası Başkanı Kamacı, en büyük sorunun üretici ile market fiyatları arasındaki büyük fark olduğunu belirtti. Kamacı, “Bahçede mandalina 2 ila 4 TL arasında satılıyor. Ancak marketlerde ‘nakliye ve masraf’ bahanesiyle fiyatlar 30 TL’ye kadar çıkıyor. Bu fark kabul edilemez” ifadelerini kullandı.
Üreticiler, aracı zinciri, komisyon oranları ve market politikaları nedeniyle ürünün değerini bulamadığını savunuyor. Vatandaşlar ise üreticinin 2 TL’ye sattığı mandalinanın raflarda 25–30 TL olmasını tepkiyle karşılıyor.
ÜRETİCİ DESTEK BEKLİYOR
Çiftçiler, yaşanan fiyat dengesizliğinin uzun vadede üretimi tehdit ettiğini dile getirdi. Bazı üreticiler maliyetleri karşılayamadığı için bahçelerini bakım yapmadan bırakmayı düşünüyor. Hatay’ın narenciye potansiyelinin her yıl milyonlarca ton üretimle ülke ekonomisine katkı sağladığını hatırlatan üreticiler, bu katkının kaybolmaması için müdahale çağrısında bulunuyor.
Üreticiler özellikle şu talepleri dile getiriyor:
-
Hal ve market fiyatlarının denetlenmesi
-
Aracı zincirinin azaltılması
-
Üreticiye doğrudan satış imkânlarının artırılması
-
Depolama ve soğuk hava desteği sağlanması
VATANDAŞLAR MEMNUN AMA ÇÖZÜM DEĞİL
Mandalinanın ücretsiz dağıtılması, vatandaşlar için ekonomik bir nefes olsa da üreticiler bunun geçici bir çözüm olduğunu vurguluyor. Bu durumun devam etmesi, çiftçinin üretim motivasyonunu düşürerek narenciye bahçelerinin geleceğini tehlikeye atabilir.
Samandağ’da yaşanan bu tablo, tarım sektöründe üretici ve tüketici arasındaki fiyat uçurumunun ne kadar ciddi boyutlara ulaştığını bir kez daha gözler önüne serdi.
