Jant bir aracın en önemli parçalarındandır. Lastiğin iç kısmında bulunan, lastiğin araçla bağlantısını sağlayan, metal aksama jant ismi verilir. Jant araçla bağlantısını bijonlar vasıtasıyla sağlar. Jantın görevi lastiğin fiziksel özelliğini korumak ve aracın hareketini sağlamaktır. Bu nedenle aracın güvenli sürüşü içinde jantlar önemli görev üstlenir. Araçların markasına, modeline göre jantlarda değişiklik gösterir. Jantlar aynı zamanda aracın performansını da etkiler.

Aracın güvenli sürüş keyfi yaşatması ve yeterli düzeyde performans sağlaması için, aracın cinsin ve modeline göre jantlar seçilmelidir. Araçlar üreticileri genellikle jantları olduğu araçları piyasaya sunarlar. Ancak bazen kullanıcı tercihlerine göre, aracın performansını arttırmak, fiziksel olarak estetik kazandırmak için jant değişikliğine gidilir.

Jant seçerken, jantın estetiğinin aracın marka ve modeline uygun olması gerekir. Jantın fiziksel olarak araçla uyumlu olması gerekir. Bu durumda aracın marka ve modeli, kullanılan lastiğin ebatları ile bağlantılıdır. Jant seçiminde çok çeşitli markalar öne çıkar. CMS jantlar estetik ve performans bakımından öne çıkar. CMS jant üreticisi mat, parlak, farklı desenlerde jant ihtiyacına cevap verebilir.

Jant Nedir?

Jant denilince, lastiğin iç kısmında bulunan, lastiğin montajını sağlayan, aynı zamanda akislerle bağlantıyı sağlayan metal aksam akla gelmelidir. Araçların teker aksamında bulunan en önemli parçadır. Jant üreticinin tercihine göre mat, parlak, farlı desenlerde ve farklı ebatlarda olabilir. Jantlar aynı zamanda alüminyum, çelik, magnezyum alaşımlı olarak farklılık gösterebilir. 4 tekerli kara taşıtlarında, mutlaka 4 jant bulunmak zorundadır. Jantlar genellikle takım olarak kullanılır, farklı özelliklerde bulunan jantlarda, ön ve arka jantlarda farklılık görülebilir.

Jant Çeşitleri Nelerdir?

Jantlar kullanılan lastiğin yapısına göre farlı üretilir. Jantlar;

  • İç lastik ihtiyacı duymayan jantlar,
  • İç lastik ihtiyacı duyan jantlar,
  • Göbeksiz jantlar,

Olmak üzere üç ana gruba ayrılır. İç lastik ihtiyacı duyan jantlarda tube tyre jant, iç lastik duymayan jantlarda tubeless yazı ibaresi bulunur. Araç lastiklerinin iç lastik kullanımından, iç lastiksiz kullanıma doğru geçişiyle, artık birçok araçta tubeless jantlar kullanılmaya başlanmıştır. Göbeksiz jantlar her iki lastik tipine de uygunluk gösterir. Tubeless jantlar iç lastik ihtiyacına da cevap verebilirken, tube tyre jant iç lastiğe her zaman ihtiyaç duyar. Bu durum lastiğin jant kenarlarına tutunması ve havayı hapsedebilme özelliği ile ilgilidir. Tubuless jantlarda belirli standart ölçülerde üretilir.

50 lastik oturma açılı, 150 lastik oturma açılı, 50 lastik oturma açılı 4 parçalı jant şeklinde değişik kategorilere ayrılır. 50 lastik oturma açılı jantlar 13”, 14” ve 17” olarak üretilir ve genellikle hafif ticari araçlarda kullanılır. 150 lastik oturma açılı jantlar 17,5’’, 19,5’’ ve 22,5’’ ölçülerinde üretilir ve 80 serisi lastikler için uygundur. Diğer jant türleri bütünlük içerisindeyken, 4 parçalı jant isminden anlaşılacağı üzere, 4 parçadan oluşur.

Parçalı jant türünü İç lastikli jantlarda da görmek mümkündür. İç lastikli jantlar çember, segman, gönek olmak üzere üç temel bileşenden oluşur. Bu tür jantlar genellikle iş makinelerinde, lastik tekerlekli traktörlerde, ağır ticari araçlarda görülür.

Jant Seçiminde Önemli Noktalar

Jant seçiminde en önemli kriter araçla ve kullanılan lastikle uyumlu olmasıdır. Diğer kriterler kullanıcı tercihine göre belirlenir. Araçlar farklı bijon yapısına, farklı jant göbeğine sahiptirler. Jant seçiminde ikinci önemli kriter tercih edilecek jantın bijon sayısı ve jant göbeği olmalıdır. Bijon sayısı 3 ile 8 aralığında olur. Tercih edilecek jantın bu gereksinimi karşılaması gerekir.

Bijon çapı, bijon aralığı bu açıdan önemlidir. Jant göbeğinin gereğinden dar olması montajın gerçekleşmesine engel olurken, gereğinden geniş olması, tüm yükün bijonlara binmesine, aracın sarsıntılı seyrine neden olur. Bu durum güvenli sürüşü etkiler, araca ağır hasarlar verebilir. Bu nedenle jant tercihlerinde mutlaka jant göbeğinin araca uygun olması gerekir.

Bazı durumlarda jant göbeği ve bijonlar uyum göstermesine rağmen, tercih edilen jantın gereğinden fazla genişliğe sahip olması, aracın iç aksamında bulunan amortisör, helezon yayı, akıs başlarının hareketine engel olur, ayrıca aracın manevra kabiliyetinde azalma görülür. Bu nedenle jant genişliği araca uygun olmalıdır.

Jantların diğer ölçüleri araca uygunluk gösterse de, jant çapının da iyi değerlendirilmesi gerekir. Jant çapı gereğinden yüksek olduğunda, çamurluk iç aksamına ve iç aksamda bulunan helezon yayı, amortisöre zarar verebilir. Gereğinden küçük olması durumunda da, amortisöre, helezona aşırı yük bindirir, aynı zamanda da rot ayarının bozulmasına neden olur. Jant seçiminde, jant çapının araca uygun olması gerekir.

Çelik Jant Ve Alüminyum Jant Arasındaki Farklar

Jantlar üretilin kullanılan malzemeye göre değişiklik gösterir. Alüminyum alaşımlı jantlar, çelik alaşımlı jantlar, magnezyum alaşımlı jantlar olmak üzere üç şekilde üretilir. Alüminyum alaşımlı jantların yapısında % 90 alüminyum kullanılır ve bu durum jantın daha hafif olmasını, daha fazla performans göstermesini sağlar. Alüminyum jantlar hafif darbeleri emebilme özelliğine sahiptir. Bu sayede daha az hasara neden olur.

Piyasada sıklıkla kullanılan, çoğu araç üreticisi tarafından tercih edilen çelik jantlar, alüminyum jantlara göre daha ağırdır ve araçlara ekstra yük bindirir. Ancak alüminyum jantlara göre fiyatları daha uygundur. Alüminyum jantların işlenebilir özelliği sayesinde çok farlı desenlerde üretim sağlanabilirken, çelik jantlar daha standart yapıda üretilmektedir. Çelik jantlar hava koşullarından da fazla etkilenir ve paslanmalar görülebilir.

Küçük darbeleri ememeyeceği için telafisi mümkün olmayan hasarlara neden olabilir. Alüminyum jantlarla, çelik jantlar arasında ki bir diğer farkta fiyatlarına yansır. Çelik jantlar, alüminyum jantlardan daha ucuzdur. Araç üreticilerinin bu jant türünü seçmesindeki en büyük etkende fiyatlarından kaynaklıdır. Jant çeşitliliği ile müşterilerinin yanında olan lastikborsasi.com, garantili, ücretsiz montaj imkanları ile jant ihtiyaçlarına cevap verir.

Editör: Gökhan Gökmen