TESKILAT YAPISINDA KRITIK DEGİSİKLİK
Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın teşkilat yapısında önemli bir değişikliğe gidildi. Resmi Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile Bakanlığa bağlı Risk Analizi Genel Müdürlüğü, Gelir İdaresi Başkanlığı bünyesine alındı. Böylece kayıt dışılıkla mücadelede iki ayrı birimin yürüttüğü çalışmalar tek çatı altında toplandı.
Yeni düzenleme kapsamında Risk Analizi Genel Müdürlüğü’nün tüm görev ve yetkileri Gelir İdaresi Başkanlığı’na devredilirken, bu alanda çalışmaları koordine etmek üzere bir başkan yardımcısının da özel olarak görevlendirileceği bildirildi.
RISK ANALIZI GENEL MUDURLUGU’NUN GOREVI NEYDI
Risk Analizi Genel Müdürlüğü, 2020 yılında vergi kayıp ve kaçağı ile kayıt dışı ekonomik faaliyetlerin tespit edilmesi amacıyla kurulmuştu. Genel Müdürlük, bu süreçte risk analizi ve değerlendirme çalışmaları yürütmüş, ileri teknoloji analiz araçları ve yapay zeka destekli altyapılar üzerinde yoğunlaşmıştı.
Bu kapsamda geliştirilen Risk Analizi Değerlendirme ve Araştırma Sistemi ile farklı veri setleri tek merkezde analiz edilerek, riskli mükellef ve işlemlerin daha etkin şekilde belirlenmesi hedeflenmişti.
GIB’IN VERI GUCÜ ÖNE CIKIYOR
Gelir İdaresi Başkanlığı, ülke genelinde yaygın teşkilat yapısı ve güçlü bilişim altyapısıyla kayıt dışı ekonomiyle mücadelede önemli bir konumda bulunuyor. Başkanlık; mükellef beyanları, tapu, noter, sicil kayıtları, bankalar, e-ticaret platformları ve ilan siteleri gibi birçok kaynaktan sürekli ve anlık veri toplayarak geniş bir veri ambarı oluşturmuş durumda.
Risk Analizi Genel Müdürlüğü’nün bu yapıya dahil edilmesiyle birlikte, analiz kapasitesinin daha da güçlenmesi ve elde edilen verilerin doğrudan denetim süreçlerine aktarılması amaçlanıyor.
MEHMET SIMSEK’TEN ACIKLAMA
Gelişmeye ilişkin değerlendirmede bulunan Mehmet Şimşek, düzenlemenin Bakanlığın kurumsal kapasitesini daha da güçlendireceğini vurguladı. Şimşek, risk analizi alanında hedeflenen uzmanlaşmaya bu birleşmeyle ulaşılacağını belirterek, veri işleme kabiliyetinin en üst seviyeye çıkarılacağını ifade etti.
Şimşek, yeni yapıyla birlikte büyük veri ve iş zekası uygulamalarıyla desteklenen, veri madenciliğine dayalı etkin bir risk ve uyum analiz sisteminin kurulacağını söyledi.
DAHA HIZLI AKSIYON VE TASARRUF HEDEFI
Yeni düzenlemenin önemli kazanımlarından birinin de hız olacağı belirtiliyor. Risk analizi sonucu elde edilen tespitlerin, doğrudan Gelir İdaresi Başkanlığı bünyesinde değerlendirilmesi sayesinde inceleme ve denetim süreçlerinde daha hızlı aksiyon alınması hedefleniyor.
Aynı konuda görev yapan iki ayrı birim yerine tek bir yapının faaliyet göstermesiyle kamu kaynaklarında tasarruf sağlanacağı da vurgulanıyor. Böylece kayıt dışı ekonomiyle mücadelede hem etkinliğin artırılması hem de idari süreçlerin sadeleştirilmesi amaçlanıyor.
KAYIT DISI EKONOMIYLE MUCADELEDE YENI ASAMA
Atılan bu adım, Türkiye’nin kayıt dışı ekonomiyle mücadelesinde yeni bir aşama olarak değerlendiriliyor. Uzmanlar, risk analizinin doğrudan denetim mekanizmalarıyla entegre edilmesinin, vergi kayıp ve kaçağının önlenmesinde daha somut sonuçlar doğurabileceğine dikkat çekiyor.
Yeni yapı ile birlikte, kayıt dışı faaliyetlerin daha erken aşamada tespit edilmesi ve gerekli yaptırımların gecikmeden uygulanması hedeflenirken, vergi uyumunun artırılması da temel amaçlar arasında yer alıyor.